Alergie pokarmowe występują u około 6-8% dzieci do 3. roku życia. W większości przypadków są to reakcje natychmiastowe zależne od przeciwciał IgE. Ujemne wyniki oznaczenia swoistych przeciwciał IgE w surowicy (przy założeniu, że badania były wykonane w laboratorium podlegającym standaryzacji) w zasadzie wykluczają alergię natychmiastową (IgE-zależną).
W sytuacjach klinicznie wątpliwych należałoby przeprowadzić próbę prowokacyjną z "podejrzanymi pokarmami".
Większość niepożądanych reakcji ze strony przewodu pokarmowego jest następstwem nadwrażliwości niealergicznej, np. związanej z niedoborami enzymatycznymi. Częstą przyczyną bólu brzucha, wymiotów, wzdęć, luźnych stolców jest niedobór lub zmniejszona aktywność laktazy, enzymu rozkładającego laktozę (tzw. cukier mleczny).
Podane w pytaniu objawy mogą towarzyszyć wielu chorobom, np. eozynofilowemu zapaleniu przełyku, chorobie refleksowej, lambliazie. W przypadku dzieci warto także pamiętać o możliwości wystąpienia nietolerancji o podłożu psychogennym (reakcja na nielubiany pokarm).
Jeżeli dziecko rozwija się prawidłowo, nie choruje, nie ma niedoboru masy ciała, toleruje mleko, jajko znajdujące się w produktach przetworzonych (np. naleśniki, ciasta, makarony itp.), nie manifestuje objawów klinicznych po zjedzeniu jogurtu, sera można zaniechać dalszej diagnostyki i wykluczyć z diety mleko i jajko.
W przypadku występowania jakichkolwiek niepokojących objawów wskazana byłaby dalsza diagnostyka w poradni gastrologicznej (badanie pH stolca, określenie ilości substancji redukujących, badanie krzywej glikemii po obciążeniu laktozą itd.)
Pokrewne tematy: www.pediatria.mp.pl
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie
Piśmiennictwo:
Kaczmarek J., Kuna P.: Alergia pokarmowa-narastający problem w praktyce lekarskiej. Terapia. Alergologia 2010, XVIII, 4, z1(237): 16-20.
Krogulska A., Wąsowska-Królikowska K.: Przydatność prób prowokacyjnych z pokarmami u dzieci z alergią na pokarmy. Alergologia Współczesna2007; 1, (19): 4-7.
Nowak-Węgrzyn A.: Alergia pokarmowa- epidemia XXI wieku? Alergia, 2011; 3/49: 9-11
Stelmach I., Majak P., Jerzyńska J.: Alergia a nietolerancja pokarmowa. Terapia. Alergologia 2009; XVII, 3,(222): 121-125.
Szajewska H.: Testy prowokacji w rozpoznawaniu alergii na białka mleka krowiego u dzieci. Przegląd Pediatryczny 1999: 29,1: 11-16.
Odpowiedzi przygotowuje: Medycyna Praktyczna: lekarze pacjentom.