Czy "dż" w słowie dżem wymawamy jak w dż-dżownicy czy jak w bud-żecie? Pytamy Agatę Hącię, językoznawczynię z Uniwersytetu Warszawskiego.

Od dziecka jem chleb z d-żemem. Tak jak moi rodzice czy sąsiedzi. A pani?

- Zawsze z dż-emem.

Wszyscy mówimy poprawnie?

- Skąd! Poprawnie jest tylko "dż", jak w dżdżownicy czy dżdżu.

Dlaczego nie d-ż jak w podżyrować?

- Dlatego że dżem to spolszczona wersja angielskiego słowa „jam", w którym właśnie słyszymy „dż". Z kolei „podżyrować" powstało ze sklejenia „pod" i „żyrować" – dlatego zachowujemy te dwie osobne głoski. Stoją obok siebie i wyglądają jak dwuznak, ale dwuznakiem nie są. I właśnie to, że litery „dż" mogą oznaczać albo jeden dźwięk (jak w dżemie, dżinsie, dżentelmenie czy dżokeju), albo dwa dźwięki (jak w podżyrować), jest jedną z przyczyn pomyłek w wymowie wielu słów.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich. 
 
Aleksandra Sobczak poleca
Podobne artykuły
Więcej
    Komentarze
    a wadza zamiast suchać i sużyć ludzią umi ino hahmencić
    ot współczesna Polska właśnie
    @gierkaczlepp
    Ortografia!!! No i intepunkcja.
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    @gierkaczlepp
    O, ludzią. Najbardziej wzrusza mnie ten "szyk przestawny". Mówią: tym ludziĄ, profesorĄ, ( Andrzej Morozowski mówi tak regularnie), ale tą wolnościOM, opiekOM, klasOM robotniczOM, wymiennie z tą wolnościo, opieko, klaso robotniczo.
    Nie suchajo i nie sużo, ale łapówki swoim wyborcą dajo, więc ich wybierajo.
    już oceniałe(a)ś
    7
    0
    @mprzb
    Minus

    ;-)
    już oceniałe(a)ś
    8
    0
    Bzdura. Dżem pochodzi od krótkiego odpoczynku połączonego z utratą świadomości.
    @Tales
    A w razie wątpliwości zawsze można powiedzieć marmelada...:-)
    już oceniałe(a)ś
    11
    0
    @Tales
    Z ciekawości zapytam -czego trzeba zrobić dżem, by po nim tracić świadomość? ;) Truskawkowy nie działa, niestety.
    już oceniałe(a)ś
    4
    0
    @mojnick_a
    Zobacz historię nazwy Pearl Jam.
    już oceniałe(a)ś
    1
    0
    @pozdrowieniazbawarii
    Czyli dżem z babci ;)
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    @mojnick_a
    Rysiek Riedel wiedział...
    już oceniałe(a)ś
    2
    0
    Dobra akcja.
    Ale postarajcie sie w "Wyborczej", by wszyscy piszący tez je czytali. Duża część Waszych pracowników nie zdołałaby zdać egzaminu maturalnego w latach 60-tych....
    już oceniałe(a)ś
    25
    0
    Fajne!
    już oceniałe(a)ś
    20
    0
    Poprawna jest wersja z Ryśkiem Riedlem!
    już oceniałe(a)ś
    15
    0
    bardzo "lubię" błędy ą/om, ale dla mnie jeszcze lepsze jest ą/o. np. oni stojo :)
    @takiegonickaniktniema
    U nas w centralnej Polsce (blisko Koluszek, nie Warszawy) rzadko popełnia się takie błędy. Zupełnie inaczej wymawia się "umówiłem się z dziewczyną" niż "przyglądam się dziewczynom", dlatego mamy łatwiej w piśmie. W niektórych regionach mają dużo trudniej, muszą się po prostu zastanowić jaka to liczba i który przypadek, bo na co dzień umawiają się z dziewczyno i przyglądają się dziewczyno.
    już oceniałe(a)ś
    6
    0
    A ja jakoś bardziej lubię d-żem niż dżem.
    @kotwbutach
    A ja lubię z tym oryginalnym, pierwszym składem, ale życie płata figle i żyć trzeba dalej.
    już oceniałe(a)ś
    6
    0
    @sloniu65
    :)
    już oceniałe(a)ś
    0
    0
    Moi sąsiedzi dawno temu mieli kundla o imieniu Tarzan. Wymawiali to tak, jakby chodziło o "tarzanie się" ale nadając je myśleli raczej o postaci z klasycznych książek i filmów ;)
    @Killick
    To nazwa własna. Może być wymawiana tak, jak chcą właściciele psa.
    Może pies lubił się tarzać? Mój lubi.
    już oceniałe(a)ś
    8
    0
    @Killick
    Bo może jednak chodziło o tarzanie?
    już oceniałe(a)ś
    7
    0