"Rektor UW powiedział, że jest mu przykro". Oglądaj skrócony wykład dr Hanny Machińskiej na UW

- To będzie taki dłuższy wstęp do właściwego wykładu, który odbędzie się na UW w terminie późniejszym. Do wygłoszenia całego wykładu pan rektor zaprosił mnie podczas spotkania w poniedziałek 16 stycznia – mówiła „Wyborczej" dr Hanna Machińska.

Do spotkania doszło z inicjatywy rektora prof. Alojzego Nowaka. Czy rektor przeprosił dr Machińską za niepotrzebne zamieszanie? – Powiedział, że jest mu przykro. Rozmawialiśmy długo i bardzo szczerze, atmosfera była dobra. Mówiłam prof. Nowakowi, że nie znałam powodów odwołania wykładu. Ustaliliśmy m.in. sprawy organizacyjne związane z dzisiejszym, jak i kolejnym, właściwym wykładem – mówiła dr Machińska.

Od soboty 14 stycznia pracowniczki i pracownicy naukowi UW zbierali podpisy pod listem do rektora UW prof. Alojzego Nowaka o zmianę decyzji i dopuszczenie do wykładu dr Machińskiej. Do wtorkowego popołudnia zebrano 757 podpisów, głównie pracowników, choć na liście są też studenci oraz absolwenci.

Seria „8 Wykładów na Nowe Tysiąclecie" odbywa się od 22 lat, każdego roku po osiem wykładów. Gospodarzem cyklu jest były rektor UW prof. Piotr Węgleński. Do tej pory – jak słyszmy na uczelni – podejmował samodzielnie decyzje, kogo zamierza zaprosić i dlaczego.

- To autorski projekt prof. Węgleńskiego. W przeszłości wiele razy nie podobali się mi zapraszani goście, ale nikt nigdy nie wpływał na jego plany – słyszymy od utytułowanego wykładowcy UW.

W ostatnich ośmiu latach wśród wykładowców byli m.in. (niektórzy byli parokrotnie): prof. Szymon Malinowski, prof. Małgorzata Fuszara, o. Tomasz Dostatni, prof. Piotr Dyczek, prof. Anna Engelking i prof. Elżbieta Smułkowa, prof. Ewa Łętowska, prof. Jacek Jemielity, Marian Turski, prof. Adam Rotfeld, prof. Leszek Balcerowicz, prof. Paweł Machcewicz, sędzia Waldemar Żurek, prof. Roman Kuźniar, prof. Dariusz Stola, Ryszard Schnepf, prof. Łukasz Turski, prof. Marcin Matczak, prof. Monika Płatek, dr Janusz Onyszkiewicz, prof. Michał Bilewicz, ks. bp. prof. Tadeusz Pieronek, Jacek Fedorowicz, Adam Wajrak, prof. Adam Strzembosz, prof. Mirosław Wyrzykowski, prof. Timothy Garton Ash, dr Michał Komar, ks. Adam Boniecki, prof. Piotr Węgleński, prof. Henryk Samsonowicz, prof. Marek Safjan, prof. Szewach Weiss, prof. Krzysztof Meissner, prof. Zbigniew Izdebski, prof. Włodzimierz Borodziej, prof. Aleksander Smolar, prof. Stanisław Owsiak, Aleksander Hall, prof. Krystian Jażdżewski, prof. Jerzy Hausner, prof. Piotr Kruszyński - ich wykładów można wysłuchać na kanale Uniwersytetu Warszawskiego na YouTubie.

- Te wykłady to już instytucja. Tym bardziej więc cieszę się, że emocje opadły i udało się doprowadzić do rozwiązania problemu. Mam nadzieję, że taka sytuacja już nigdy nie zaistnieje na Uniwersytecie Warszawskim – mówi dr Machińska.

Właściwy wykład odbędzie się po ustaleniu terminu przez dr Machińską z prof. Węgleńskim.

Co wtedy usłyszymy? – To ciąg dalszy wykładu o murach powstających w Europie i w Polsce. To temat wymagający głębokiej refleksji, zainspirowania też wielu środowisk do podejmowania różnych działań, np. charytatywnych, udzielania pomocy i opieki prawnej, oddziaływania na postawy społeczne. Musimy zmienić przeważającą obecnie narrację wystąpień publicznych i postawy ludzi dotyczące uchodźców. To wynika nie tylko z potrzeb humanitarnych, ale to jest również nasz interes, Polska jak i inne kraje Unii Europejskiej potrzebują osób o różnych kwalifikacjach lub którzy te kwalifikacje mogą zdobywać na miejscu. Wszystkich uchodźców, z Ukrainy i innych państw na świecie, powinniśmy traktować w ten sam sposób – mówi dr Machińska.

Dr Machińska jest zasłużoną działaczką na rzecz praw człowieka i wykładowczynią akademicką, od 2017 r. do grudnia ub.r. była zastępczynią rzecznika praw obywatelskich. Zasłynęła bezkompromisową obroną praw demonstrantek i demonstrantów w czasie kobiecych protestów w 2020 i 2021 r. po pseudowyroku Trybunału Julii Przyłębskiej.

Od lata 2021 r. można ją było spotkać na granicy z Białorusią, gdzie walczyła o prawa uchodźców łamane przez polskich funkcjonariuszy. "Siły dobra wygrały dzięki niej na granicy polsko-białoruskiej wiele potyczek" - pisał na naszych łamach Maciej Chołodowski, dziennikarz białostockiej redakcji "Wyborczej", po nagłym odwołaniu dr Machińskiej przez rzecznika praw obywatelskich prof. Marcina Wiącka.

Do ubiegłego czwartku byliśmy świadkami wielkiego skandalu - wywołanego odwołaniem wykładu dr Machińskiej na Uniwersytecie Warszawskim. W poniedziałek rektor zmienił zdanie i zezwolił na zorganizowanie tego spotkania na terenie uczelni.  

Od 16.15 do 17.30 we wtorek 17 stycznia przed siedzibą Uniwersytetu Warszawskiego przy Krakowskim Przedmieściu 26/28 odbędzie się demonstracja zorganizowana przez stowarzyszenie Wolność Równość Demokracja. Będzie można podpisać list do rektora UW prof. Alojzego Nowaka (treść poniżej): 

LIST OTWARTY DO REKTORA UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO

Szanowny Panie Rektorze,

17 stycznia 2023 roku o godzinie 17 w auli starej Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego miał się odbyć wykład dr Hanny Machińskiej „A mury runą, runą, runą" w ramach cyklu „8 wykładów na Nowe Tysiąclecie" organizowanego przez profesora Piotra Węgleńskiego, rektora UW w latach 1999-2005. Według doniesień prasowych dr Hanna Machińska, adiunkt w Katedrze Logiki i Informatyki Prawniczej UW, 12 stycznia 2023 dowiedziała się z trzeciej ręki o odwołaniu wykładu, który był planowany od października 2022. Jako przyczynę odwołania wykładu podano „przyczyny techniczne".

Uniwersytety całego świata są postrzegane jako świątynie wolności nauki i wolności słowa. Aby być wolne od polityki i wpływów zewnętrznych, są obdarzone dużą autonomią, a kierowane są przez władze samorządowe, złożone z przedstawicieli naukowców, pracowników i studentów. Zarówno dr Machińska, prof. Węgleński, jak i zaproszeni na wykład goście nie byli w stanie uzyskać żadnej informacji o przyczynach odwołania wykładu poza enigmatycznymi „przyczynami technicznymi".

Dr Hanna Machińska została w niejasnych okolicznościach odwołana z funkcji zastępcy rzecznika praw obywatelskich z końcem 2022 roku. Trudno oprzeć się skojarzeniom wynikającym z koincydencji czasowej – odwołanie z funkcji zastępcy RPO i odwołanie ważnego wykładu. Dr Hanna Machińska jest znana w świecie ze swojej działalności w obszarze obrony praw człowieka. Jej działania na granicy polsko-białoruskiej, jej aktywność w obronie praw działaczy walczących o praworządność, o uszanowanie dla Konstytucji RP i o zachowanie demokratycznych zasad w działaniu państwa polskiego nie są wygodne dla obecnych władz Polski. To dodatkowo rodzi domysły i podejrzenia wobec ukrywania w obu przypadkach prawdziwych przyczyn decyzji o odwołaniu.

My, obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, domagamy się przejrzystości w działaniach instytucji publicznych. Szczególną wagę do przejrzystości działań powinny przykładać osoby pełniące role kierownicze w instytucjach zaufania publicznego. Niewątpliwie Uniwersytet Warszawski był przez lata instytucją zaufania publicznego. Dlatego domagamy się rzetelnego wyjaśnienia wszelkich okoliczności odwołania przez JM Pana Rektora wykładu dr Hanny Machińskiej.

PS (16.01.2023) W związku z oświadczeniem JM Pana Rektora, że „aula Starego BUW jest do dyspozycji organizatorów wykładu" dr Hanny Machińskiej, domagamy się tym bardziej rzetelnego wyjaśnienia wszelkich okoliczności odwołania wykładu.
---
Co chcielibyście powiedzieć dr Hannie Machińskiej? Piszcie: listy@wyborcza.pl

Nie przegap: "Granica - między nadzieją a rozpaczą". Obejrzyj wykład dr Machińskiej wygłoszony w poniedziałek 16 stycznia w ramach Kawiarni Naukowej Festiwalu Nauki w Pałacu Staszica.