Ile jeszcze prób musimy podjąć, żebyście nas zaakceptowali?

Ale zacznijmy od początku: w 2017 roku w Nowym Sączu pękła rura. Nie byle gdzie, bo w miejskiej instytucji, gdzie dwa dni później miała się odbyć projekcja filmu o tematyce LGBT połączona ze spotkaniem i rozmową o tym, jak nam się żyje w Polsce, o związkach partnerskich, o naszych rodzinach, dążeniach do równych praw i co one tak na serio znaczą.

Nie odbyło się z powodu “pękniętej rury”, a także, jak się okazało - uprzedzeń lokalnych polityków, którzy wprost powiedzieli, że dla takich wydarzeń nie ma miejsca w publicznych instytucjach. Pomimo trudności wydarzenie udało się przenieść do jednej z restauracji, przyszło sporo osób, które chciały rozmawiać o LGBT.

Niestety nie udało się w 2019 roku w Kalwarii Zebrzydowskiej, gdzie remontowane za unijne pieniądze centrum kultury i sportu odmówiło nam wynajęcia sali, bo nie udostępniają ich na wydarzenia “ideologiczno-polityczne”. Ale w tym samym miejscu dwa miesiące później zorganizowano za publiczne pieniądze kilkugodzinną homofobiczną konferencję.

Od kilku lat wspieramy w mniejszych miastach w Polsce społeczność LGBT. Współorganizujemy wydarzenia, zapraszamy do rozmowy, dzielimy się wiedzą, organizujemy kampanie społeczne, happeningi, zapraszamy na spotkania, odzywamy się do lokalnych mediów, wspieramy organizowanie zgromadzeń publicznych. Jeśli mieszkacie na południu Polski, to bardzo możliwe, że przed 2017 rokiem nie słyszeliście np. o działaniach fundacji Równość.org.pl z mediów, bo nie bardzo były one nimi zainteresowane.

Oczywiście, narzekanie na media, gdy mleko się rozlało, nic nie da, ale trudno przejść obojętnie obok tekstu o tym, by “porozmawiać na rynku w Kraśniku”, bo wielu aktywistów i aktywistek robi to od lat. O tym, że warto porozmawiać, pomyśleć o współpracy, że odbieranie pieniędzy gminom to nie najlepsza droga - wielu aktywistów i aktywistek wspomina od początku roku. W Krakowie na przykład z Edynburgiem, który myślał o zerwaniu partnerstwa, rozmawiamy o pomysłach na współpracę i wspieranie lokalnych społeczności LGBT. To wszystko się już dzieje.

Ale to niejedyna pułapka, którą w tekście widzę. Kolejna to “niech przyjdą”. To, co od lat było dla nas i naszych działań ważne, to wspieranie, współpraca, wzmacnianie, integrowanie. Zmiana nie zadzieje się, gdy ktoś z zewnątrz “przyjdzie” i powie, że LGBT to ludzie. My możemy ten proces wesprzeć, podzielić się wiedzą i narzędziami. I to się już także dzieje, chociaż było niewidoczne dla mediów.

Boli mnie, bo szanuję panią Dominikę Wielowieyską, za to “trzeba tylko podjąć próbę”. Wystarczyłoby nas posłuchać, pozwolić nam mówić, wesprzeć. W 2015, 2017, 2019, a nawet i jeszcze wcześniej. W ostatnich dniach media podkręcają temat listu 50 ambasadorów i ambasadorek ws. społeczności LGBT w Polsce - zobaczcie, kto go komentuje. Czy osoby ze społeczności LGBT, które mogłyby wykorzystać okazję, by powiedzieć, jak się im żyje w Polsce, co ten list dla nich znaczy i czego potrzebują? Aktywiści, aktywistki, którzy mogliby podzielić się tym, co i gdzie udało się już zrobić, co zadziałało, a co nie? Osoby, które w tych miastach i miasteczkach mieszkają?

Jest jeszcze jedna kwestia, która zwłaszcza po wydarzeniach 7 sierpnia na Krakowskim Przedmieściu zaczęła coraz mocniej wybrzmiewać: a może robimy to wszystko, o czym piszecie, od tak wielu lat, że mamy dość?

Może nie mamy siły kolejny raz udowadniać, że jesteśmy ludźmi? Że strefy istnieją, bo nawet w jednej z nich mieszkam - w Małopolsce? Że nasze rodziny także są OK i nie musimy ich pokazywać jak w zoo, żebyście uwierzyli? Że mamy dość hejtu, ale też sojuszników, którzy nas pouczają i nie słuchają, stawiając warunki sojusznictwa? Że potrzebujemy teraz skupić się na sobie, także nawzajem, by przetrwać to wszystko, co się dzieje?

Byłam na wspomnianej na początku homofobicznej konferencji w Kalwarii Zebrzydowskiej, rozmawiałam z ludźmi, w tym z duchownymi, którzy z uśmiechem na ustach mówili mi, że jestem ofiarą ideologii i że jeszcze nie wiem, jak bardzo mnie neomarksiści wykorzystują, ale będą się za mnie modlić, bym się nawróciła. Klepali mnie po ramieniu i współczuli.

A ja już na serio mam dość współczucia i mówienia mi, co jest dla mnie lepsze. Z każdej strony.

Magda Dropek - od 8 lat współorganizatorka krakowskiego Marszu Równości, członkini zarządu fundacji Równość.org.pl, z którą wzmacnia społeczność LGBTQIA w mniejszych miastach na południu Polski

Jesteśmy po tej samej stronie

Odpowiedź Dominiki Wielowieyskiej

Przeczytałam list Magdy Dropek z bólem i chcę jak najszybciej wyjaśnić kilka kwestii: tak, uderzam się w  piersi, że za mało zrobiłam w kwestii praw LGBT. Nie tłumaczę się w imieniu  "Gazety Wyborczej", bo uważam, że od lat w tej sprawie robi bardzo wiele. W każdym razie moje intencje są inne, niż odczytała to Magda Dropek, i być może to moja wina, bo niezbyt jasno wyłożyłam swoje racje.

W tym tekście nie chodzi o to, by dopatrywać się błędów po stronie aktywistek i aktywistów LGBT. Tu chodzi raczej o opis sytuacji: parodia obrzędów kościelnych jest odbierana przez wielu ludzi jako naśmiewanie się z ich religijności. Tak po prostu jest, nawet jeśli uważamy, że te osoby są przewrażliwione albo przesadzają, albo źle zrozumiały intencje autorów happeningu z pseudoksiędzem z durszlakiem na głowie.

Zresztą sądzę, że organizatorzy Marszów Równości nie są w stanie przewidzieć ani skontrolować wszystkich akcji, które zainicjują uczestnicy imprezy. Ja sama nie przywiązuję wagi do tego typu żartów. Sądzę natomiast, że ich autorzy zakładają, iż głęboka wiara jest tożsama z homofobią.

Znam wiele osób religijnych, należących do Kościoła katolickiego, które nagonka na osoby LGBT bardzo boli i mówią o tym głośno. To, co proponuję, to niewrzucanie wszystkich do jednego worka.

Nie zrównuję happeningów z Marszów Równości z działalnością narodowców. To ostatnia rzecz, jaka przyszłaby mi do głowy. Opisuję tylko pewne lęki i urazy z drugiej strony barykady, które warto rozbrajać przez bezpośrednią rozmowę. Bo jeśli kogoś nie widzimy z bliska, nie znamy go, to łatwiej jest nakręcać w sobie złe emocje. A jeśli stajemy z kimś twarzą w twarz, to sytuacja się zmienia.

Dlatego pomyślałam o radnej z Kraśnika, która mogłaby spojrzeć inaczej na rozmaite sprawy, gdyby skonfrontować ją na żywo z historią konkretnej osoby, z jej problemami z agresją otoczenia. Gdyby jej wytłumaczyć, że uchwały samorządów, niby w obronie rodziny, tak naprawdę uderzają w ludzi, w naszych bliźnich, być może jakaś refleksja mogłaby się u niej pojawić.

"Ile jeszcze prób musimy podjąć, żebyście nas zaakceptowali?" - to pytanie Magdy Dropek mnie uderzyło.

To osoby homofobiczne są problemem i nie powinno być żadnych prób, respektowanie praw LGBT powinno być oczywistością.

Magda Dropek pisze: „Byłam na wspomnianej na początku homofobicznej konferencji w Kalwarii Zebrzydowskiej, rozmawiałam z ludźmi, w tym z duchownymi, którzy z uśmiechem na ustach mówili mi, że jestem ofiarą ideologii i że jeszcze nie wiem, jak bardzo mnie neomarksiści wykorzystują, ale będą się za mnie modlić, bym się nawróciła. Klepali mnie po ramieniu i współczuli. A ja już na serio mam dość współczucia i mówienia mi, co jest dla mnie lepsze. Z każdej strony”.

Każdy miałby dość w takiej sytuacji i to, co autorka napisała, jest bardzo ważne. Ale wciąż wierzę, że jest sporo ludzi, którzy są otwarci na argumenty, i trzeba o nich walczyć.

I ja nie kwestionuję tego, że organizacje LGBT zrobiły wiele na rzecz edukacji społecznej, właśnie dlatego piszę, że w działania na rzecz takiej edukacji powinny włączyć się inne instytucje. Bo ja nie Magdzie Dropek chciałam doradzać ani mówić, co ma robić!

Ja apeluję o aktywność do wszystkich obywateli w tych konkretnych gminach, którzy nie są związani ze środowiskami LGBT, ale których boli to, co robią władze samorządowe. I to jest bardzo ważne! To powinien być wysiłek o wiele szerszego gremium.

Dlatego napisałam: "Każdy może inicjować takie spotkania: partie i ruchy polityczne, lokalne gazety, organizacje pozarządowe". Uważam zresztą, że działalność organizacji LGBT daje efekt. Widać to w badaniach opinii publicznej. Nawet jeśli czasami poparcie np. dla związków partnerskich faluje, to w dłuższej perspektywie rośnie. Ale wciąż ponad 10 mln osób głosuje na polityka, który powiedział, że "LGBT to nie ludzie, to ideologia". I ja próbuję szukać odpowiedzi na pytanie, jak to zmienić. Dlatego sądzę, że te uchwały samorządów są okazją do takich właśnie rozmów, które muszą być inicjowane także przez inne środowiska spoza LGBT. A przede wszystkim chciałam powiedzieć: jesteśmy po tej samej stronie. Naprawdę.

Dominika Wielowieyska

Czekamy na Wasze opinie, komentarze, piszcie: Listy@wyborcza.pl