Niemcom gryka i kasza gryczana skojarzyły się tylko z bukowymi orzeszkami. Nam - z Tatarami, a Hiszpanom i Portugalczykom - z Saracenami.
Nie ma "pana Glenia", ale "nie widzę pani Gleń". Jak odmieniać nazwiska zakończone na spółgłoskę.
Zjadłem prawdziwka czy prawdziwek? Grzybiarze się o to kłócą. A przy okazji o odmianę słowa "laptop".
"Zagłosuj na Romana, bo to dobra zmiana", "W naszym Zgierzu moda taka: głosujemy na Bosaka"... Polacy są narodem szczególnie ceniącym poetów.
- Hulajnogista i hulajnogarz brzmią najbardziej naturalnie, ale jest wiele innych możliwych form nazwania użytkownika hulajnogi - mówi prof. Ewa Kołodziejek, językoznawczyni.
Czemu polonista płacze, gdy czyta prace uczniów, także egzaminacyjne? Oto wybrane zdania
Jednym z najczęściej zadawanych pytań na temat poprawnej polszczyzny jest to dotyczące odmiany nazwisk.
Co dziś drenuje nam umysły z resztek zdrowego rozsądku? Sprawdź w antysłowniku polskim
Lubiłem wykrzykniki, bardzo! I te wszystkie znaki, które nie były literami, a powodowały zamęt w zdaniach, np. znak zapytania, wielokropek.
W jaki sposób MSZ promuje na świecie działalność kulturalną kół gospodyń wiejskich? Pozostaje nam tonąć w domysłach. I życzyć owym kołom, by rozsławiały Polskę na całym świecie.
"Weszliśmy w okres wojny" - pierwsze przemówienie kampanii wrześniowej spiker Polskiego Radia nagrał dwa dni przed 1 września 1939 roku.
Niech wrócą do obiegu komunikacyjnego takie określenia, jak: trudny, trudno, poważny, niełatwy, niełatwo, skomplikowany, nieprosty, nieprosto.
Owszem, czarne charaktery kłębią się wokół nas i wśród nas, ale damy sobie radę. Tego przecież oczekujemy od kina: najpierw grozy, ale ostatecznie - pocieszenia.
"Gdy dojmie słonie", "parzy się przy słoni" - tak skarżono się na upał przed wiekami.
Jak nazwać Rosję w językach, które nie lubią "r" albo w ogóle go nie mają?
Jeśli ktoś tkwi w stuporze, próbując sobie wyobrazić mysz przeciskającą mu się nad głową, to niech przypomni sobie bajkę Jana Brzechwy "Mysz i nietoperz". Długo uważano, iż nietoperze są skrzydlatymi myszami.
Kiedy zaczynała się rozmowa o bukietach "na Zielną", rozmówcy ożywiali się. Nagle przypominali sobie wszystko i z zapamiętaniem wymieniali nazwy święconych ziół.
Nie mogło przecież chodzić panu prezydentowi o konkretną, drobną kobietę, która została ostatnio skandalicznie potraktowana przez policję.
Dziwne i peszące obcokrajowców relacje "chodzić" i "iść" są dla nas oczywiste i łatwe w obsłudze, ale trudne do wyjaśnienia.
Suszone winogrono to "rodzynka" albo "rodzynek", obojętnie. Ale jedna kobieta wśród mężczyzn to już tylko "rodzynek".
Kaczyński o Tusku: "Pamiętajcie o tym ryżym". Kozioł u Mickiewicza: "Ej, ty ryży kudła!/ Wara od źródła!"
Jeśli lider czy liderzy chcą pokazać swoją sprawczość, to muszą używać form osobowych: my ustaliliśmy, my poinformowaliśmy.
Mówisz "marzyciel", ale jeśli nie chcesz zrobić przykrości mieszkańcom pomorskiej wsi, powiedz Nowe Mar-zy.
Tusk zarzuca PiS-owi, że nie potrafi kochać. PiS zarzuca Tuskowi, że jego "polityka miłości" jest "polityką fałszu i zakłamania".
Kot Francisa Scotta Fitzgeralda zwał się Chopin. Raymond Chandler czarnego persa, nazywał swoją sekretarką.
Gdy zabrakło mi języka w gębie i nie zareagowałem szybko, mieliłem tę sytuację godzinami w głowie: "Tomek, trzeba było powiedzieć tak. Albo tak" - mówi socjolog Tomasz Marcysiak.
Dlaczego tak rzadko można usłyszeć Kaszubów mówiących w swoim języku? Wszystko przez gościnność
Tylko tacy mistrzowie retoryki jak Mateusz Morawiecki potrafią przemycić w swoich przemówieniach elementy, które są jak puszczenie oka do słuchaczy lepiej zorientowanych.
- Czy można pisać słowa "Rosja", "Putin", "Moskwa" z małej litery? - zapytano Ołeksandra Awramenkę, popularyzatora języka ukraińskiego i krytyka literackiego. - Jak najbardziej, jeszcze jak - odpowiedział.
Nasza europeizacja, a może nawet uświatawianie, przez jakiś czas kończyła się na spodniach.
"Chochoł jako snob jest symbolem szansy na bunt" - napisał jeden z tegorocznych maturzystów. Czy pomyliła mu się litera "p" z "b" i snop stał się snobem?
Nazwę podhalańskiej wsi Murzasichle - wymawiamy Mur-zasichle z "si" jak w słowie "siwy". Jednak jak powiedzieć "siklawa"?
Ojciec pyta: "Skąd te rymy?". Dziecko odpowiada, że nauczył go ich nosorożec o imieniu Rogatek. Ojciec nie zwraca dziecku uwagi, że powinno uczyć się poezji od lepszych poetów czy poetek. Może dlatego, że nie mieli oni stosownie ciepłego wizerunku.
Krótkotrwałość puczu w Rosji spopularyzowała przedrostek "niedo-". W sieci roi się od słów: "niedoprzewrót", "niedobunt', "niedoimperium", "niedopaństwo".
- Zdarza się, że używam jakiegoś słowa, dla mnie normalnego, na przykład "mrzonka", a młodzież pyta, o co mi chodzi - rozmowa z Izabelą Kasperek*, polonistką, która prowadzi na YouTube kanał "Wiedza z wami".
Książeczką o Eltonie Johnie zajął się także prawicowy portal CitizenGo. Nawołuje do jej wycofania i propagowania wyłącznie takich treści, które "będą zgodne z wartościami tradycyjnego modelu rodziny".
"A jak jutro pocisk wroga wleci do twojego domu, co powiesz? Gdy twój syn lub mąż zostanie zabrany na linię frontu, do piekła?".
W Ukrainie z impetem świętuje się "perszyj deń lita", który jest jednocześnie dniem dziecka.
Gdyby wszyscy przeciwnicy rządu wyprowadzili się do Niemiec, pozostałymi Polakami rządziłoby się łatwiej.
Polskie "Mój Boże!" jest refleksyjne, angielskie "Oh my God!" wyraża nagłe przerażenie, a niemieckie "Mein Gott!" - negatywne zdumienie. Rozmowa z Rafałem Zimnym, językoznawcą z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Copyright © Agora SA