polscy naukowcy donoszą
-
Prof. Carsten Carlberg, biochemik: Zamiast na ludziach testuję terapie na "cyfrowych bliźniakach"
Za nasze zdrowie odpowiadają decyzje, jakie podejmujemy, i to, co jemy. Spersonalizowane podejście to przyszłość całej medycyny. Dzięki niemu lekarze nie będą już zmuszeni leczyć metodą prób i błędów, a jakość życia wielu osób się poprawi.
19-05-2022 13:19 -
Prof. Marcin Majka, biolog i immunolog: Odkryłem sposób na naturalną i bezpieczną opaleniznę
Szukaliśmy terapii na chorobę Parkinsona. Przypadkowo wyhodowaliśmy czarne komórki, minifabryki melaniny. Naturalny barwnik skóry może zastąpić filtry UV w kremach do opalania. Nie zmywa się i daje piękną opaleniznę.
12-05-2022 12:20 -
Dr Piotr Bałazy, biolog morski i płetwonurek. W Arktyce nurkujemy podczas nocy polarnej
Przeżycia na przebijającej się przez lód morski i przechylającej się łodzi - podczas bezchmurnej nocy i przy blasku zorzy polarnej - są bezcenne.
05-05-2022 12:31 -
Dr hab. Łukasz Kaczmarek: Pozytywne emocje są nie tylko po to, by lepiej się czuć. To paliwo rakietowe
Mimo że wszyscy chcemy czuć się dobrze badania psychologów i przekaz medialny koncentrują się na ogół na emocjach negatywnych. W swoim laboratorium postanowiłem to zmienić. Jako pierwszy w Polsce i jeden z niewielu na świecie zacząłem kompleksowo...
21-04-2022 12:15 -
Prof. Anna Drążkowska, archeolog i konserwator: Badam krypty. Są fascynujące
Przebadałam ponad 30 krypt grobowych wraz z pochówkami. Każdy taki projekt to dla mnie wyjątkowe doświadczenie i przygoda naukowa.
14-04-2022 13:46 -
Natalia Jagielska, paleontolożka: Badam skamieniałość największego na świecie pterozaura z jury
Pterozaury to pierwsze kręgowce, które nauczyły się aktywnie latać. Są wśród nich największe zwierzęta latające w historii Ziemi. Chcę zrozumieć, jak żyły i jak przebiegała ich ewolucja.
17-03-2022 13:09 -
Dr Zbigniew Szkop, ekonomista środowiska: Ile musielibyśmy zapłacić drzewom w mieście, gdyby się o to upomniały?
Jakie korzyści mieszkańcy miast otrzymują dzięki obecności zieleni miejskiej? Czy możemy powiedzieć, ile to jest warte?
03-03-2022 13:32 -
Dr hab. n. med. Wojciech Kukwa, otolaryngolog: Powiem ci, co robisz, kiedy śpisz
Przesypiamy 25-30 lat życia, a mało wiemy o tym, co w tym czasie robimy. Jak oddychamy, czy się wybudzamy, jak często zmieniamy ułożenie ciała? To wszystko ma znaczenie dla jakości snu.
24-02-2022 14:00 -
Dr hab. Katarzyna Wojczulanis-Jakubas, biolożka. Badam, dlaczego samce zajmują się pisklętami
Taka opieka nie jest wcale oczywista. Zabiera bowiem czas i energię, które samce mogłyby wykorzystać na uganianie się za kolejnymi samicami.
17-02-2022 14:00 -
Dr hab. Sławomir Wacewicz, językoznawca z UMK: Dowiedliśmy, że język wyłonił się z gestów
Większość ludzi intuicyjnie zakłada, że w trakcie ewolucji najpierw istniały okrzyki, które stawały się coraz bardziej skomplikowane, aż wyłonił się język. To jednak błędne przekonanie. Wiele wskazuje, że pierwszym sposobem komunikacji były gesty i...
10-02-2022 14:40 -
Dr Ewa Zapora, chemiczka, i prof. Halina Car, lekarka: Znaleźliśmy grzyb, który niszczy komórki raka jelita grubego
Wykorzystujemy nowoczesne technologie do badania potencjału leczniczego grzybów, które rosną w Puszczy Białowieskiej. Interesują nas grzyby, które rozkładają martwe drewno. Medycyna ludowa wiedziała o ich zdrowotnych właściwościach.
03-02-2022 13:52 -
Dr Agnieszka Żelaźniewicz, biolożka człowieka: Rozwiązujemy zagadki kobiecych piersi i męskich mięśni
Czy odporność immunologiczna lub stres oksydacyjny wyjaśniają zagadkę atrakcyjnej męskości? No i po co kobietom otłuszczone piersi, wyjątkowe w królestwie zwierząt?
27-01-2022 13:25 -
Prof. Sławomir Kozieł, biolog człowieka: stres w życiu prenatalnym wpływa na dalsze życie dzieci
Stres doświadczany przez kobiety w trakcie ciąży wpływa negatywnie na rozwój i zdrowie ich dzieci. Jednak ze względów etycznych nie można przeprowadzić takich badań w laboratorium, więc o szczegółach zjawiska wiemy niewiele.
20-01-2022 15:00 -
Dr hab. Jolanta Kiełpińska i dr inż. Maciej Kiełpiński: Demaskujemy oszustów i piratów na rynku rybnym
Jako drogocenny kawior sprzedawane są kuleczki żelowe lub perełki kawiorowe ze spreparowanego oleju rybnego, troć zamiast łososia, a opastun udaje drogiego tuńczyka błękitnopłetwowego. 30 proc. rybnych produktów jest zafałszowane. Obecne...
13-01-2022 14:00 -
Badamy mikrokosmos serca, zaglądamy do miejsc do tej pory niedostępnych. To terra incognita kardiologii
Mimo że w Polsce 1,6 mln osób cierpi z powodu choroby wieńcowej, do niedawna dokładne badanie krążenia wieńcowego było nieosiągalne. Przełom w kardiologii pozwala nam sięgnąć znacznie głębiej.
06-01-2022 14:34 -
Barbara Gmińska-Nowak: Ustaliliśmy, gdzie i kiedy ścięto dęby na ołtarz Wita Stwosza
Możliwość zbadania elementów konstrukcyjnych Ołtarza Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w bazylice Mariackiej w Krakowie była dla mnie czymś niezwykle ekscytującym.
30-12-2021 13:50 -
Prof. Szymon Malinowski, fizyk: Patrzę, jak kropelki tańczą w chmurze
I poszukuję Świętego Graala fizyki atmosfery.
23-12-2021 14:06 -
Grzegorz Niedźwiedzki, paleontolog: To były diable stopy! Biegaliśmy jak wariaci i podskakiwaliśmy z radości
Opowiem o tym, jak razem z prof. Grzegorzem Pieńkowskim odkryliśmy koło Borkowic na Mazowszu najwspanialsze w Europie - co najmniej w Europie! - stanowisko ze śladami dinozaurów sprzed 199 mln lat. To miejsce magiczne.
16-12-2021 13:54 -
Katarzyna Siuzdak, naukowczyni: Jak projektować nowe nanomateriały, aby nam dobrze służyły
Na co dzień ważne są dla nas obiekty, których możemy doświadczyć za pomocą zmysłów - wzroku czy dotyku. Jeśli coś jest zupełnie małe, to raczej rzadko zwraca naszą uwagę. A szkoda.
09-12-2021 14:00 -
Halszka Ogińska, psycholog, Jeremi Ochab, fizyk: Dowiedliśmy, że nie da się szybko odespać zarwanych nocy
Sen to zdrowie, a niedosypianie to nie bohaterstwo. Cierpią przez to nie tylko zdrowie, ale i praca oraz kontakty z innymi. Skutki niedoboru snu są widoczne dużo dłużej, niż myśleliśmy. Weekend na pewno nie wystarczy na regenerację.
02-12-2021 07:00 -
Małgorzata Osmola, onkolożka: Badamy dyskryminację kobiet w polskiej medycynie
Przedstawicielki zawodów medycznych wciąż spotykają się w pracy z seksizmem, mobbingiem i molestowaniem. Tak wynika z ankiet, które zbierają twórczynie inicjatywy "Polki w medycynie".
25-11-2021 14:18 -
Prof. Marcin Szwed: Zaburzenia zachowania i koncentracji, ADHD? Badamy, co robi smog z mózgami dzieci
Wiemy, że lista grzechów, które wyrządza nam smog jest długa. Ale o tym, jak wpływa na mózg dzieci wciąż wiemy za mało. Dlatego powstał projekt NeuroSmog, w którym za pomocą obrazowania mózgu sprawdzamy, jaki jest związek między zanieczyszczeniem...
18-11-2021 15:05 -
Prof. Marek Postuła: Sprawdzam, czy lek na cukrzycę może wydłużyć życie
Nie każdy jest gotowy zrezygnować z kolacji i zmotywować się do regularnego ruchu, ale wszyscy chcemy nie chorować i żyć dłużej. Dlatego szukamy, co spowalnia procesy starzenia. To byłby wielki przełom.
11-11-2021 12:33 -
Katarzyna Gach-Janczak z UMED: Morfina jest skuteczna, ale uzależnia i z czasem traci swoją moc. My szukamy czegoś lepszego
W latach 90. odkryto substancje, które działają tak samo jak morfina, ale są wytwarzane w naszym organizmie i mają zupełnie inną budowę. Nazwano je endomorfinami. Próbujemy je zmodyfikować i wykorzystać.
04-11-2021 19:12 -
Prof. Węsławski: Zmiana klimatu niekoniecznie prowadzi do wymiany gatunków
Nawet niedźwiedź polarny - będący sztandarowym przykładem katastrofy klimatycznej w Arktyce - uczy się polować na nowe ofiary. O swoich badaniach arktycznych ekosystemów opowiada "Wyborczej" prof. Jan Marcin Węsławski.
28-10-2021 09:50 -
Prof. Sacha z UJ: Ścigamy się z Google'em o kryształ czasowy. I mamy przewagę
Przyszedł czas na czasotronikę, czyli praktyczne urządzenia, w których wykorzystane zostaną struktury krystaliczne w czasie. To nowa kwantowa faza materii odkryta przez polskiego naukowca z Uniwersytetu Jagiellońskiego, która podbija świat fizyki. O...
21-10-2021 09:49 -
Stres zmienia skład mleka matki. Wciąż badamy jego kolejne tajemnice
Krótkotrwały stres w przeciwieństwie do chronicznego może poprawiać skład kobiecego mleka. Na jego jakość ma też wpływ fakt, że matka dostaje wsparcie bliskich podczas wychowywania. Ale czynniki oddziałujące na skład mleka dopiero zaczynamy odkrywać.
14-10-2021 16:22