język wojny w Ukrainie

• "Udana demobilizacja" - zabicie rosyjskiego żołnierza. O języku wojny w Ukrainie

  Felietony

  Michał Rusinek

  Język tej wojny, a przynajmniej język Ukraińców, jest zupełnie inny niż język wszystkich wojen, do jakiego przyzwyczaiła nas historia i literatura wojenna.

  24.02.2023 | 00:05

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  rok wojny

  język polski

  

• "Mamo, umiesz strzelać? Nauczysz mnie?". Pytania dzieci o wojnę w Ukrainie

  Słówka. Magazyn o języku

  Ewa Zientarska

  "Dlaczego zawsze jest wojna? Jak dziadek był mały, była wojna. Teraz jest stary i znów jest wojna".

  24.02.2023 | 00:05

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  Tylko na Wyborcza.pl

  

• Ukraińcy lansują modę na panterkę. Memy o najsłynniejszych dziś czołgach

  Słówka. Magazyn o języku

  Ewa Zientarska

  Steven Seagal grozi, że nakręci nowy film, jeśli Stany Zjednoczone nadal będą zbroiły Ukrainę. I to jest "eskalacja".

  24.01.2023 | 05:01

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  Leopardy

  memy

  

• "Spasibo synu za Ładu Kalinu". Nie ma syna, jest samochód albo baranina

  Słówka. Magazyn o języku

  Bartłůmjej Wanot

  Kiedyś Rosjanie byli wdzięczni dziadkom za zwycięstwo, dziś - martwym synom za samochód.

  11.10.2022 | 02:00

  język wojny w Ukrainie

  mogilizacja

  słówka

  język polski

  

• Mobilizacja = Mogilizacja. To czeka Rosjan w Ukrainie

  Słówka. Magazyn o języku

  Bartłůmjej Wanot

  "Powszechna mogilizacja", "utylizacja"... Jak Ukraińcy kpią (i nie tylko) z mobilizacji w Rosji

  27.09.2022 | 16:10

  język wojny w Ukrainie

  mogilizacja

  słówka

  język polski

  

• Pałac Sułtana i Mała Rzeka. Petycja do Zełenskiego o zmiany nazw na Krymie

  Słówka. Magazyn o języku

  Bartłůmjej Wanot

  Nie Sewastopol, tylko Aqyar, i nie Eupatoria, tylko Kezlev. Ukraińcy podpisują petycję do prezydenta Zełenskiego w sprawie przywrócenia wszystkim miejscowościom na okupowanym Krymie krymskotatarskich nazw.

  31.08.2022 | 03:49

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  Jamala

  język polski

  

• "Bawełny będzie dużo!". Dlaczego Rosjanie tak się jej boją, że aż uciekają z Krymu?

  Słówka. Magazyn o języku

  Bartłůmjej Wanot

  Pomyłka automatycznego tłumacza, który źle przetłumaczył rosyjskie słowo "huk", okazała się strzałem w dziesiątkę. Ukraina pokochała "bawełnę".

  23.08.2022 | 06:00

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  bawełna-bawowna

  

• Bój się ruski okupancie! Załużny rozkręca imprezę

  Słówka. Magazyn o języku

  Ewa Zientarska

  Walerij Załużny: "Te maluchy to nasza przyszłość. To dla Was wykonujemy swoją pracę".

  17.08.2022 | 23:16

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  Walerij Załużny

  

• "W Ukrainie". Wielka draka o przyjazny przyimek

  Felietony

  Michał Rusinek

  Rada Języka Polskiego zachęca do szerokiego stosowania składni "w Ukrainie" i "do Ukrainy". Podkreślam: zachęca.

  05.08.2022 | 01:00

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  w Ukrainie

  język polski

  

• Matka z Lwowa zaśpiewała kołysankę na pogrzebie syna. Wojenne piosenki dla dzieci

  Słówka. Magazyn o języku

  Ewa Zientarska, Martyna Bogaczyk

  W kołysance chodzi o monotonny rytm. To on uspokaja i usypia dziecko.

  25.06.2022 | 02:07

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  Artem Dymyd

  Roman Ratuszny

  

• "Majdauny". Rosjanie dehumanizują Ukraińców, żeby lepiej się poczuć

  Felietony

  Michał Rusinek

  Zabijanie swojego sąsiada może wywołać dysonans poznawczy, ale zmniejszy się on, a może nawet zaniknie, jeśli będziemy owego sąsiada postrzegać jako karalucha.

  26.05.2022 | 00:05

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  Michał Rusinek

  

• Rosjanin nigdy nie powie poprawnie "palanycia". Siedem słów nie do wymówienia przez cudzoziemców

  Słówka. Magazyn o języku

  Irena Cieślińska

  Czy Rosjanie nie mogą po prostu nauczyć się prawidłowej wymowy ukraińskiego słowa "palanycia"? Ludzie uczą się przecież języków obcych.

  25.05.2022 | 00:38

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  palianytsia

  palanycia

  

• "Biegunka rosyjskiej armii". Winni fałszywi przyjaciele w rosyjskim i serbskim

  Słówka. Magazyn o języku

  Bartłůmjej Wanot

  Serbskie media piszą, że czołgi T-90 to "ponos ruske armije". "Ponos" to po serbsku duma, ale po rosyjsku biegunka.

  17.05.2022 | 04:21

  język rosyjski

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  

• Raszyzm - słowo, którego nikt znał, a teraz powtarzają wszyscy. Skąd się wzięło?

  Słówka. Magazyn o języku

  Józef Krzyk

  Lista wspólnych cech w nazizmie, faszyzmie, stalinizmie i raszyzmie może być długa.

  15.05.2022 | 23:30

  faszyzm

  język wojny w Ukrainie

  raszyzm

  słówka

  

• Rusinek (jak bum-cyk-cyk): Także w PRL-u językoznawcy walczyli z sowieckimi rusycyzmami w polszczyźnie

  Felietony

  Michał Rusinek

  Ponieważ mój poprzedni felieton, w którym proponowałem usunięcie z języka polskiego rusycyzmów - jako pożytecznej językowo formy sprzeciwu wobec rosyjskiej agresji na Ukrainę - wywołał sporo komentarzy internetowych, postanowiłem na niektóre z nich...

  06.05.2022 | 06:00

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  Michał Rusinek

  

• "Grzech rusycyzmu". Może warto usunąć z polszczyzny rosyjskie zapożyczenia?

  Felietony

  Michał Rusinek

  Rusycyzmów używamy automatycznie: "biust", "głównodowodzący", "łgać", "niezawisły", "sojusz", "zakąska" i inne. Polszczyzna nie ucierpi, gdy usuniemy je z naszego języka.

  29.04.2022 | 06:00

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  Michał Rusinek

  

• Kacapstan, Kacapland i kacaperia. Czy "kacap" pochodzi od "kassapa" - rzeźnika?

  Słówka. Magazyn o języku

  Bartłůmjej Wanot

  Słowo "kassapczy" oznacza kata, połączenie "adam kassaby" - człowieka okrutnego, despotę. Możliwe więc, że Rosjanie już kilka wieków temu zyskali przydomek kacap ze względu na brutalność.

  25.04.2022 | 01:00

  język wojny w Ukrainie

  kacapstan

  słówka

  język polski

  

• "Otwierajcie, suki, zaczystka!". Teraz Bucza, wcześniej Czeczenia, Afganistan i nie tylko

  Słówka. Magazyn o języku

  Józef Krzyk

  "Na miejscu dostaliśmy rozkaz zaczystki (...). Nareszcie, tyle czasu czekaliśmy na to" - pisał żołnierz o Afganistanie. Obecne zaczystki prowadzone przez Rosjan w okupowanych miastach Ukrainy to przećwiczone już metody

  12.04.2022 | 01:29

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  zaczystka

  

• "Mein Kampf" Hitlera i wypowiedzi Putina. Podobieństwa, które trzeba znać

  Felietony

  Michał Rusinek

  Kluczowe dla Hitlera pojęcia i idee można z łatwością znaleźć w wypowiedziach Władimira Putina. Obaj złorzeczą na podział swojego kraju i na słabość poprzedników, która do niego doprowadziła.

  08.04.2022 | 06:00

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  Michał Rusinek

  

• Wojna wprowadza do świata chaos. Jak porządkował go Joe Biden?

  Felietony

  Michał Rusinek

  W retorycznej narracji Bidena Putin jest czarnym charakterem odpowiedzialnym za wywołanie wojny i ludobójstwo.

  01.04.2022 | 01:01

  Joe Biden

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  

• "Sława Ukrajini!". Historia ukraińskiego pozdrowienia

  Słówka. Magazyn o języku

  Józef Krzyk

  Okrzyk "Sława Ukrajini!" działał na Rosję jak płachta na byka. To po naciskach Kremla ukraińska reprezentacja piłkarska na ostatnich mistrzostwach Europy musiała zrezygnować z występowania w koszulkach z tym hasłem.

  01.04.2022 | 22:40

  język wojny w Ukrainie

  Słáwa Ukrajíni

  język polski

  sława i chwała

  

• Ruski wojynny szifje, wydupjej. Najsłynniejsza fraza tej wojny po śląsku, czesku i w innych językach

  Słówka. Magazyn o języku

  Dariusz Barański

  Do d...y, gó...a, cholery. W różne miejsca odsyła się rosyjski okręt wojenny - zależy od języka.

  31.03.2022 | 08:09

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  język angielski

  

• Z jak zasrańcy. Ukraińskie kpiny z rosyjskiego znaku

  Felietony

  Michał Rusinek

  Ten symbol, litera Z, wypisany na czołgu ostrzeliwującym cywilów jest złowrogi i niesie strach. Ale Ukraińcy wiedzą, jak ten strach pokonać.

  24.03.2022 | 22:03

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  Michał Rusinek

  

• Bulwary Zełeńskiego, ulica Wolnej Ukrainy... Są nowe adresy rosyjskich ambasad

  Słówka. Magazyn o języku

  Dariusz Barański

  "Jdi do prdele", czyli "idi nachuj". Jak ulica Ruska w Pradze zmieniła nazwę - na słynną odpowiedź obrońców ukraińskiej Wyspy Węży. Tylko po czesku

  23.03.2022 | 23:50

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  nazwy ulic

  

• "Dobroho weczora, my z Ukrajiny". Słowa tej wojny, które znajdą się w podręcznikach

  Słówka. Magazyn o języku

  Dariusz Barański, Ewa Zientarska, Józef Krzyk

  Setki imion, nazwisk - cywilów i żołnierzy, daty, adresy, przednie żarty i wypowiedzi. To wszystko są słowa, w których zapisuje się, wywołana przez Rosjan, wojna w Ukrainie.

  22.03.2022 | 13:45

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  hymn Ukrainy

  

• "My", "obcy", lęki i uprzedzenia. Czym żywią się rosyjskie trolle

  Felietony

  Michał Rusinek

  Głównym źródłem fake newsów wydaje się ludzki strach i brak zaufania do oficjalnych źródeł informacji.

  17.03.2022 | 22:00

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  Michał Rusinek

  

• Cześć - prywit, dzień dobry - dobroho ranku. Polacy uczą się ukraińskiego, a Ukraińcy - polskiego

  Słówka. Magazyn o języku

  Dariusz Barański, Ewa Zientarska

  "Dobrze, że Polacy zaczęli interesować się nauką ukraińskiego. Większym wyzwaniem jest jednak nauka polskiego dla Ukraińców, bo w szkole i w pracy język jest niezbędny".

  19.03.2022 | 00:10

  cyrylica

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  

• Litera ukradziona z alfabetu. Siedem lekcji języka ukraińskiego

  Słówka. Magazyn o języku

  Martyna Bogaczyk

  Stereotyp "ukraińskojęzyczny patriota" kontra "rosyjskojęzyczny homo sovieticus" długo pokutował w pewnych środowiskach w Ukrainie. Jednak to tylko stereotyp.

  17.03.2022 | 02:10

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  nasi nowi sąsiedzi

  

• Kajko, Kokosz, mała Mira i wielki kot. Mnóstwo bajek dla ukraińskich dzieci

  Słówka. Magazyn o języku

  Ewa Zientarska

  Oferta dla dzieci, którą w kilka dni od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji przygotowali wydawcy, bibliotekarze czy serwisy z Polski i Ukrainy, robi wrażenie.

  08.03.2022 | 06:10

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  pomoc aktualności

  Tylko na Wyborcza.pl

  

• Putler, chujło, kupa... Świat ma słowa na Putina

  Felietony

  Michał Rusinek

  Hasło "Putler kaput" wymyślili kiedyś sami Rosjanie. Podczas obecnych protestów przeciwko wojnie padają też inne, bardzo soczyste epitety.

  03.03.2022 | 22:45

  przezwiska Putina

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  

• "Rosyjski okręcie wojenny, idi nach...". Języki słowiańskie mają odpowiedzi w sam raz dla intruzów

  Felietony

  Jacek Wasilewski

  "No pasarán" może oznaczać granicę, która pozostaje niedostępna, a wschodni odpowiednik "idi nach..." oznacza kierunek nazad, z którego się przyszło

  02.03.2022 | 01:30

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  najsłynniejsze zdania

  

• Na Ukrainie czy w Ukrainie? Co na to Rada Języka Polskiego

  Słówka. Magazyn o języku

  red.

  W związku z dyskusją na temat przyimków "w" (Ukrainie) i "na" (Ukrainie) przypominamy stanowisko Rady Języka Polskiego. Oto jego fragment:

  25.02.2022 | 14:11

  Ukraina

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski

  

• POGOTOWIE JĘZYKOWE. Na Ukrainie. A dlaczego nie w Ukrainie?

  Słówka. Magazyn o języku

  Teresa Kruszona

  Od czasu do czasu powraca pytanie, dlaczego piszemy (i mówimy): na Ukrainie, na Białorusi, ale: w Polsce, we Francji, w Czechach?

  04.01.2021 | 15:57

  Teresa Kruszona

  język wojny w Ukrainie

  słówka

  język polski