archeologia

• Skąd się wzięły skamieliny rekinich zębów sprzed 80 mln lat w najstarszej części Jerozolimy?

  Nauka

  Joanna Grabowska

  W Mieście Dawida, w fundamentach domu z epoki żelaza archeolodzy znaleźli 29 zębów różnych gatunków rekinów. Datowali je na VIII-IX wiek p.n.e., tak jak pobliskie śmieci - rybie ości i potłuczoną ceramikę - i pomylili się o kilkadziesiąt milionów...

  13.07.2021 | 09:55

  

• Naukowcy z poznańskiego UAM są w Bułgarii. Odkrywają unikatowy rzymski arsenał

  archeologia

  Oliwia Trojanowska

  Od początku lipca naukowcy Centrum Ekspedycji Novae pracują na terenie monumentalnego budynku unikatowego arsenału Cesarstwa Rzymskiego. Obiekt, choć jest dopiero na etapie prac archeologicznych, budzi ogromne zainteresowanie zarówno historyków,...

  12.07.2021 | 17:31

  

• W Rewie znaleziono artefakty po rytuałach pierwszych osadników znad Zatoki Puckiej

  archeologia

  paw

  Grot strzały sprzed 11 tys. lat, fragmenty ceramiki i narzędzi znaleźli archeologowie w wykopaliskach w nadmorskiej Rewie. Na ślady prehistorycznej osady natrafiono podczas budowy nowej ulicy.

  12.07.2021 | 06:50

  

• Zagadka, która rozpala archeologów. Rzeźba z epoki kamienia, kostur szamana, zwykły patyk?

  Nauka

  Joanna Grabowska

  Fińscy archeolodzy odkryli w bagnach artefakt, jakiego dotąd nikt nie widział. To drewniany, ponadpółmetrowy, wijący się wąż z lekko uniesionym i rozwartym pyskiem. Skąd się tam wziął?

  10.07.2021 | 07:34

  

• Kolejny dowód na zmyślność neandertalczyków. Dzieło sztuki sprzed 51 tys. lat

  antropologia

  Tomasz Ulanowski

  Geometryczne nacięcia na paliczku jelenia olbrzymiego pobudzają wyobraźnię naukowców.

  06.07.2021 | 06:30

  

• Polscy archeolodzy w Egipcie. Wystawa w Muzeum Śląskim

  Muzeum Śląskie

  MO

  W Muzeum Śląskim prezentowana jest wystawa z okazji 20-lecia badań Polaków na stanowisku Tell el-Farcha w Egipcie. Piękne zdjęcia ukazują nie tylko najważniejsze odkrycia i otoczenie, w którym pracują i żyją archeolodzy, ale też mieszkańców wsi...

  05.07.2021 | 17:55

  

• "Szczęki" sprzed 3 tysięcy lat. Archeolodzy odkryli najstarszą ofiarę rekina

  Nauka

  Kasper Kalinowski

  Szkielet ofiary, nazwanej roboczo "Tsukumo nr 24", miał na sobie blisko 790 okaleczeń. Atak rekina nastąpił ok. 3 tysięcy lat temu i spowodował zgon w krótkim czasie.

  05.07.2021 | 16:03

  

• Odkopano fundamenty spalonej synagogi w Tarnowskich Górach

  Tarnowskie Góry

  Anna Malinowska

  W Tarnowskich Górach w trakcie odnawiania targowiska odkopano fundamenty spalonej w 1939 r. synagogi. Znalezisko zostanie jednak zasypane, a jego upamiętnienie widoczne będzie jedynie w postaci ułożonych kostek odwzorowanych na kształcie fundamentów.

  05.07.2021 | 07:41

  

• Kto opróżniał groby w średniowieczu? To nie byli złodzieje - zaskakujące odkrycie archeologów

  Nauka

  Joanna Grabowska

  Źle interpretowaliśmy średniowieczne pochówki - mówią archeolodzy. Do zaskakujących wniosków doszły niezależnie dwie grupy naukowców, które prowadziły badania związane z zachowaniami ludzi wobec śmierci, zmarłych i ich grobów w Średniowieczu.

  05.07.2021 | 07:15

  

• Już Majowie to wiedzieli: dzikie parki i drzewa zatrzymują wodę

  Nauka

  Joanna Grabowska

  Majowie też zakładali parki, ale zupełnie inne niż te, które znamy z naszych miast. Odkryli je naukowcy z Uniwersytetu w Cincinnati w słynnym majańskim mieście Tikál. Zidentyfikowali ponad 30 gatunków drzew, traw i roślin kwiatowych, które w nich...

  01.07.2021 | 06:59

  

• Najstarszy znany nauce chory na dżumę żył na terenie dzisiejszej Łotwy

  nauka

  Tomasz Ulanowski

  Mężczyzna żył przeszło 5 tys. lat temu. Prawdopodobnie... nie mógł zakazić innych ludzi.

  30.06.2021 | 08:00

  

• Oto "Człowiek smok" - kolejny nowy archaiczny gatunek człowieka

  antropologia

  Tomasz Ulanowski

  W czwartek poznaliśmy izraelskiego Homo z Nesher Ramla. Dziś czas na chińskiego "Człowieka smoka" - Homo longi. Historia ludzkości uroczo się gmatwa.

  25.06.2021 | 17:00

  

• "Science": Nowy gatunek archaicznego człowieka odkryty w Izraelu

  antropologia

  Tomasz Ulanowski

  Jego odkrywcy nazwali go Homo z Nesher Ramla - od miejsca znaleziska. Archaiczny człowiek miał się posługiwać narzędziami podobnymi do tych, których używali współcześni mu sapiensi i neandertalczycy.

  24.06.2021 | 20:00

  

• Denisowa Jaskinia, skrzyżowanie świata, była zamieszkana przez ludzi od 250 tys. lat

  nauka

  Tomasz Ulanowski

  I to przez różne gatunki człowieka - najpierw przez denisowian, potem przez neandertalczyków i hybrydy obu gatunków, a w końcu przez ludzi współczesnych, czyli Homo sapiens.

  24.06.2021 | 10:00

  

• Archeolodzy wyciągają z ziemi ciała i przedmioty. IPN szuka krewnych ofiar z Doliny Śmierci

  archeologia

  Mariusz Kania

  Łąka nieopodal Chojnic. Dla wielu mieszkańców okolicy to jedynie ustronny teren, gdzie zimą można pozjeżdżać na sankach. Dla starszego pokolenia to Dolina Śmierci.

  24.06.2021 | 06:00

  

• Pozostałości murów obronnych i fosy odkryte na przebudowywanej ul. Chrobrego

  Wiadomości z Gorzowa

  iki

  Po wykopaliskach i odkryciach fragmentów ceramicznych z kultury pucharów lejkowatych, starej słodowni, szwedzkiej twierdzy obronnej czy piwnicach poniemieckich kamienic archeolodzy z pracowni SG2 nadal pracują i nadal odkrywają.

  22.06.2021 | 16:15

  

• Krakowskie ciżmy wykoślawiały paluchy mieszkańcom średniowiecznej Anglii? Zaskakujące badanie Brytyjczyków

  archeologia

  Joanna Grabowska

  Angielscy archeolodzy odkryli, że bogaci mieszkańcy Cambridge i jego okolicy przypłacili haluksami i bólem swoje upodobanie do modnych butów. Najwięcej koślawych paluchów odkryli na szczątkach mężczyzn pochowanych na przyklasztornym cmentarzu.

  22.06.2021 | 14:00

  

• Królowa oceanicznych muszli. Naukowcy zrekonstruowali niezwykły pochówek sprzed 1,4 tys. lat

  Nauka

  Joanna Grabowska

  Nie wiadomo, dlaczego umarła. Miała wtedy 16-19 lat. Musiała pochodzić z elity, bo pochowano ją z blisko 20 tys. muszli małży i ślimaków i ponad 800 zielonymi kamieniami. Jej grobowiec jest jednym z najważniejszych i najciekawszych w zachodnim...

  20.06.2021 | 15:10

  

• Technika w służbie archeologii. Tomograf komputerowy z AGH zbadał narzędzie człowieka sprzed 27 tysięcy lat

  AGH

  dog

  Naukowcy przebadali pochodzące z paleolitu znalezisko archeologiczne przy pomocy tomografu komputerowego w krakowskiej AGH. Badanie pomogło w ustaleniu, do czego i jak przedmiot był używany.

  17.06.2021 | 10:54

  

• Krótka historia o tym, jak mieszkańcy północnej Syberii podbili Amerykę

  nauka

  Tomasz Ulanowski

  Ta opowieść jest możliwa tylko dzięki rewolucji genetycznej, która w ostatniej dekadzie przeorała archeologię.

  16.06.2021 | 17:49

  

• Najedz się i umrzyj. Ostatni posiłek ofiar złożonych bogom przez prekolumbijski lud Chimu

  Nauka

  Joanna Grabowska

  Maniok, fasola, papryczki chili i różne potrawy gotowane złożyły się na ostatni posiłek, jakim ludzie Chimu uraczyli swe ofiary na kilka lub kilkadziesiąt godzin przed ceremonią ofiarną. Do popicia podali im prawdopodobnie rytualną chichę.

  15.06.2021 | 06:05

  

• Tańczyła sześć godzin w rytm grzechotek z łosich zębów, by odtworzyć taniec z epoki kamienia

  archeologia

  Joanna Grabowska

  Dr Riitta Rainio, archeolożka dźwięku z Uniwersytetu w Helsinkach, zrekonstruowała instrument, rytm i układ ruchów tańców sprzed ponad 8,2 tys. lat. Twierdzi, że wykonywali je w psychodelicznym transie łowcy-zbieracze z dzisiejszej...

  11.06.2021 | 13:00

  

• Gdzie urodził się Kolumb? Upomina się o niego kilka narodów - najbardziej Hiszpanie i Portugalczycy

  archeologia

  Joanna Grabowska

  Naukowcy z Uniwersytetu w Granadzie wznawiają badania nad DNA odkrywcy Ameryki, jego syna i brata. Chcą definitywnie rozstrzygnąć kwestię jego pochodzenia. Czy zakończy się to korektą podręczników i książek historycznych?

  07.06.2021 | 17:00

  

• "Królestwo jak z bajki". Polacy odkrywają w Sudanie skarby chrześcijan wczesnego średniowiecza

  archeologia

  Joanna Grabowska

  Polscy archeolodzy odkryli w Starej Dongoli w Sudanie największy kościół chrześcijański z czasów wczesnego średniowiecza. Prawdopodobnie była to katedra, przy której znajduje się grobowiec - biskupi, a może i kogoś jeszcze ważniejszego.

  01.06.2021 | 10:46

  

• Spichlerz Błękitny Baranek otwarty po pięcioletnim remoncie. Atrakcje dla dorosłych i dzieci

  Gdańsk

  Dorota Karaś

  Zakończyła się renowacja spichlerza Błękitny Baranek w Gdańsku. Po pięciu latach zabytkowy spichlerz z wystawą atrakcyjną dla dzieci znów jest otwarty dla zwiedzających.

  29.05.2021 | 07:15

  

• Starożytni Judejczycy jedli niekoszerne ryby. Ignorowali nakazy Tory, nie znali ich, a może je podważali?

  Nauka

  Joanna Grabowska

  Izraelscy naukowcy znaleźli kilkanaście tysięcy ości po sumach, rekinach, węgorzach i płaszczkach, zjedzonych przez starożytnych Judejczyków, choć zabraniała im tego Tora, uznając je za nieczyste.

  27.05.2021 | 13:24

  

• Zagadkowe kamienne konstrukcje ponad 2 tys. lat starsze od Stonehenge. Odkryto je w Arabii Saudyjskiej

  Nauka

  Joanna Grabowska

  Nazywane są mustatilami. Jest ich ponad tysiąc i najlepiej widać je z lotu ptaka. Najstarsze dotąd znalezione mają co najmniej 7,3 tys. lat. Badający je australijscy i saudyjscy naukowcy podejrzewają, że związane są z kultem bydła.

  25.05.2021 | 14:30

  

• Najstarsza wystawa muzealna w Gdańsku nie zmieniła się od 35 lat. Wkrótce zniknie

  Gdańsk

  Dorota Karaś

  Jeszcze tylko przez kilka dni można zobaczyć najstarszą w Gdańsku muzealną wystawę stałą. W Domu Przyrodników, w którym mieści się Muzeum Archeologiczne, wkrótce rozpocznie się generalny remont.

  23.05.2021 | 07:00

  

• Szukają piątego Kamienia Stulecia we Wrocławiu. Zlokalizowali miejsce i znaleźli kilka granitowych odłamków

  zabytki

  Joanna Urbańska-Jaworska

  Fragmenty granitu, które mogą być częścią piątego Kamienia Stulecia, odnaleziono w czwartek przy ul. Krakowskiej we Wrocławiu. Chcą jeszcze użyć georadaru.

  20.05.2021 | 13:04

  

• We Wrocławiu będą szukać piątego Kamienia Stulecia. Niemcy postawili je przy najważniejszych drogach wylotowych

  zabytki

  Joanna Urbańska-Jaworska

  Takich kamieni było we Wrocławiu sześć, stały przy najważniejszych drogach wylotowych. Do dziś zachowały się trzy w całości i część czwartego. Teraz być może uda się odnaleźć piąty.

  20.05.2021 | 07:04

  

• Tragiczna wyprawa Franklina do Arktyki. Naukowcy ustalili genetycznie tożsamość jej członka i znaleźli jego potomków

  archeologia

  Joanna Grabowska

  Gdy przez ponad dwa lata nikt z wyprawy admirała Johna Franklina nie dał znać o sobie, jego żona - lady Jane - doprowadziła do wysłania do Arktyki ekip poszukiwawczych. Pierwsza wyruszyła w 1848 r. Potem było kilkadziesiąt kolejnych. Ale do dziś nie...

  19.05.2021 | 17:25

  

• Morderca z Marsylii? Pozostała po nim pełna tatuaży skóra, jedyna taka w Europie

  Nauka

  Joanna Grabowska

  Przedmiot badania naukowców jest tyleż odrażający, co intrygujący: pełna tatuaży skóra zdjęta z niemal całej przedniej części ciała dorosłego mężczyzny, zmarłego najprawdopodobniej pod koniec XIX wieku we Francji.

  16.05.2021 | 15:06

  

• Podziemne pamiątki z przeszłości odkryte w czasie przebudowy skrzyżowania ulic Chrobrego, Wybickiego i Jagiełły

  Wiadomości z Gorzowa

  iki

  Aktualnie cały teren na wysokości Arsenału objęty jest nadzorem archeologicznym. Trwają prace odkrywkowe i ewidencjonujące.

  14.05.2021 | 16:27

  

• Na Westerplatte archeolodzy odkryli pozostałości wartowni zbombardowanej w 1939 roku

  historia

  dor

  Relikty wartowni nr 5 odsłonili archeolodzy na Westerplatte podczas prac poprzedzających budowę nowego cmentarza wojskowego.

  13.05.2021 | 06:45

  

• Naukowcy odkryli nowy gatunek prehistorycznego gada. Jego szczątki odnaleziono we wsi Kocury w pow. oleskim

  nauka

  pioz

  Skamieniałości późnotriasowych kręgowców - ryb, żółwi i szczątki nieznanego gada odkryli naukowcy z Instytutu Paleobiologii PAN i Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Artykuł na ten temat ukazał się w prestiżowym piśmie "Journal of...

  09.05.2021 | 15:43

  

• Zaskakujące badanie. Przed inwazją Europejczyków Australię zamieszkiwały miliony ludzi

  antropologia

  Kasper Kalinowski

  Tempo ekspansji pierwszych ludzi w Australii było dużo szybsze, niż dotąd sądzono - twierdzą naukowcy.

  08.05.2021 | 17:00

  

• Archeolog nie znajdzie słów na wykopaliskach. To skąd wiemy, kiedy Homo sapiens zaczął mówić?

  Magazyn Wyborczej

  Przemysław Urbańczyk

  Uregulowane składanie ciał w grobach jest silną przesłanką na rzecz hipotezy, że ówcześni ludzie posługiwali się już mową artykułowaną

  08.05.2021 | 05:59

  

• Czy naukowiec umie pisać o nauce? I jak rozpoznać naprawdę mądrą książkę?

  nauka

  Ada Chojnowska

  Czasem są zbyt fachowe, niezrozumiałe, naszpikowane specjalistycznym słownictwem, a czasem nawet siejące dezinformację. O tym, jaka powinna być mądra książka, mówi dr Kamil Kopij, który jest archeologiem, popularyzatorem nauki, redaktorem serwisu...

  07.05.2021 | 09:14

  

• Oto najstarszy celowy pochówek z Afryki, sprzed przeszło 78 tys. lat

  antropologia

  Tomasz Ulanowski

  Co odkrycie starannie ułożonych szczątków małego dziecka mówi nam o rewolucji kognitywnej (w tym rozwoju mowy) odpowiadającej za sukces ewolucyjny naszego gatunku?

  05.05.2021 | 17:00

  

• Serial "Wikingowie". Czy Lagertha, słynna tarczowniczka, istniała naprawdę?

  Wysokie Obcasy Extra

  Tomasz Kwaśniewski

  Charakterystyczne w sagach jest to, że kobiety wojowniczki wywodzą się ze środowisk arystokratycznych. Są z reguły córkami królów i jarlów, co tłumaczy ich późniejszy wybór. Bo jeśli ktoś od najmłodszych lat obcuje z wojownikami, opowieściami czy...

  02.05.2021 | 06:00