ARCHEOLOGIA Gazeta Wyborcza

W Toruniu buduj� studio filmowe Camerimage, a odkrywana jest ca�kiem nowa historia

archeologia

Paulina B�aszkiewicz

Na placu budowy ECF Camerimage odkryto fundamenty budynku z XIV wieku i wiele cennych artefakt�w: ceramik�, bi�uteri�, podeszw� buta ze s�om�, a nawet ostrygi. Fundamenty budynk�w zostan� rozebrane, a wybrany ci�g cegie� z w�tkiem wendyjskim...
26.01.2024 | 15:36

Europejskie Centrum Filmowe Camerimage

Toru�
Bardziej zbieracze ni� �owcy? Wegetarianizm w paleolicie

antropologia

Kasper Kalinowski

Jak wynika z najnowszych analiz, powszechnie u�ywane okre�lenie wczesnych ludzi "�owcy-zbieracze" powinno zosta� zast�pione przez "zbieracze-�owcy". Przynajmniej w Andach.
24.01.2024 | 19:30

archeologia

dieta

ewolucja

nauka
DNA sprzed 2 tys. lat. Mamy ostateczny dow�d na ameryka�skie pochodzenie ki�y?

ki�a

Tomasz Ulanowski

Odkrycie, kt�re naukowcy opisuj� w najnowszym "Nature", jest raczej mocn� poszlak�.
24.01.2024 | 17:37

archeologia

choroby weneryczne

genetyka

nauka
Archeolodzy zbadali hiszpa�skie wychodki i poznali przyczyn� epidemii w XVII w.

archeologia

Joanna Bujakiewicz

W szambach z XVI-XVIII w. naukowcy znale�li paso�yty, kt�re infekowa�y populacj� hiszpa�skiej Grenady.
22.01.2024 | 16:19

Grenada

Hiszpania

infekcje

odkrycie naukowe
Zaczn� si� prace na kontrowersyjnym odcinku toru�skiego Bulwaru Filadelfijskiego

Bulwar Filadelfijski

S�awomir �opaty�ski

- Pogoda pozwoli w przysz�ym tygodniu zacz�� pace na kontrowersyjnym odcinku Bulwaru Filadelfijskiego - m�wi S�awomir Wi�niewski, szef magistrackiego wydzia�u inwestycji i remont�w.
21.01.2024 | 15:04

archeologia

Toru�
"Pochodzenie Polak�w". Jeden z najwi�kszych projekt�w badawczych w historii

archeologia

Przemys�aw Urba�czyk

Ogrom pozyskanych materia��w archeologicznych by� tak wielki, �e szybko przekroczy� mo�liwo�ci analityczne �rodowiska naukowego. Do opinii publicznej dociera�y tylko pobie�ne podsumowania
18.01.2024 | 15:45

ksi��ki

pochodzenie

Polacy

ziemie odzyskane
Miecz wikinga czy miecz Chrobrego? Archeolog zdradza nowe informacje o znalezisku z W�oc�awka

archeologia

Agata Szczygielska-Jakubowska

Odnaleziony we W�oc�awku wczesno�redniowieczny miecz opatrzony jest zagadkow� inskrypcj�. Co mo�e oznacza�? O to spieraj� si� archeologowie. 17 stycznia premiera filmu na temat okoliczno�ci odkrycia artefaktu.
18.01.2024 | 05:54

wykopaliska archeologiczne
Ko�ci sprzed kilkuset lat na Bemowie. To kolejne archeologiczne odkrycie podczas budowy drugiej linii metra

budowa metra

Wojciech Podg�rski

Podczas budowy ostatniego odcinka drugiej linii metra na Bemowie robotnicy odkryli kilkana�cie fragment�w ko�ci, prawdopodobnie ko�skich, kt�re mog� mie� od 150 do nawet 500 lat. Na miejsce wezwano archeolog�w. To kolejne tego typu odkrycie w...
17.01.2024 | 20:20

archeologia

Bemowo

historia

konie
Miecz znaleziony we W�oc�awku jest starszy ni� pa�stwo Mieszka I

odkrycia archeologiczne

Dariusz Czo�gowski

- W Europie zachowa�o si� 170 takich mieczy, a w Polsce zaledwie osiem, ten jest dziewi�ty. Co najwa�niejsze, przetrwa� w doskona�ym stanie - m�wi o mieczu wydobytym z Wis�y wojew�dzki konserwator zabytk�w Sambor Gawi�ski.
16.01.2024 | 17:31

archeologia

Mieszko I

sensacyjne odkrycie

wikingowie
Czy miecz odnaleziony we W�oc�awku nale�a� do wikinga? Bydgoski archeolog: Zaleca�bym ostro�no��

archeologia

Agata Szczygielska-Jakubowska

W pi�tek (12 stycznia) w basenie portowym na Wi�le we W�oc�awku odnaleziony zosta� �redniowieczny miecz. - Nie wiem, sk�d pomys�, �e miecz nale�a� do wikinga - komentuje Robert Grochowski, archeolog z Pracowni Archeologicznej Imladris.
15.01.2024 | 08:50

odkrycia archeologiczne

wikingowie
Najciekawsze odkrycia ubieg�ego roku. Ranking archeologicznych sensacji 2023

archeologia

Agata Szczygielska-Jakubowska

Magazyn "Archeologia �ywa" og�osi� plebiscyt na najwa�niejsze odkrycie polskiej archeologii w 2023 r. Prezentujemy laureat�w i finalist�w, w�r�d kt�rych s� te� przedstawiciele wojew�dztwa kujawsko-pomorskiego.
15.01.2024 | 05:55

odkrycia archeologiczne

ranking
Niezwyk�e odkrycie archeologiczne. Miecz wikinga z IX wieku na dnie Wis�y we W�oc�awku

archeologia

Agata Szczygielska-Jakubowska

Na razie o sensacyjnym znalezisku niewiele wiadomo. W pi�tek (12 stycznia) w basenie przystani przy ul. Piwnej we W�oc�awku zosta� odnaleziony miecz, kt�rego powstanie eksperci wst�pnie datuj� na IX-X wiek.
13.01.2024 | 23:37

odkrycia

odkrycia archeologiczne
Sensacyjna historia �a�cuta. Odkryto zamek najwi�kszego awanturnika I Rzeczpospolitej, s�ynnego Diab�a �a�cuckiego

Muzeum-Zamek w �a�cucie

Agata Kulczycka

�a�cut to miasto dw�ch zamk�w. W tym pierwszym wielki ksi�� litewski Witold omawia� strategi� wojny z Krzy�akami, a kr�l W�adys�aw Jagie��o ch�tnie tu przyje�d�a�, bywali tu tak�e: Kazimierz Jagiello�czyk, Zygmunt Stary, Zygmunt Luksemburski, ale...
13.01.2024 | 08:00

archeologia

zamek

�a�cut
Naukowcy odkryli w Amazonii �lady tysi�cletniej zaginionej cywilizacji

Amazonia

Tomasz Ulanowski

To pola uprawne, o�rodki miejskie z placami, a tak�e sie� ��cz�cych je dr�g sprzed blisko dw�ch tysi�cy lat. Dzi� porasta je naturalna ro�linno��.
11.01.2024 | 20:00

archeologia

nauka

przyroda
Ranking odkry� archeologicznych 2023 r. W�r�d nich jezioro ko�ci z Pojezierza Che�mi�skiego

archeologia

Agata Szczygielska-Jakubowska

Magazyn "Archeologia �ywa" og�osi� plebiscyt na najwa�niejsze odkrycie polskiej archeologii w 2023 r. W�r�d ubieg�orocznych sensacji archeologicznych znalaz�y si� te� kandydatury z wojew�dztwa kujawsko-pomorskiego.
10.01.2024 | 18:10

zabytki
Wysoki wzrost i stwardnienie rozsiane odziedziczyli�my po pasterzach, a cukrzyc� i alzheimera po �owcach-zbieraczach

genetyka

Tomasz Ulanowski

W najnowszym "Nature" naukowcy zabieraj� nas w g��bok� archeogenetyczn� podr� w czasie po pradawnej Europie.
10.01.2024 | 17:40

antropologia

archeologia

biologia

dna
Mamy dow�d na to, �e Szczecin liczy sobie ponad 1250 lat. Efekt prac budowlanych w Zamku Ksi��t Pomorskich

historia Szczecina

akr

- Osada w miejscu Wzg�rza Zamkowego, z kt�rej rozwin�� si� Szczecin, istnia�a ju� na prze�omie VIII i IX wieku. Teraz mamy na to dow�d - uwa�a archeolog nadzoruj�cy prace przy modernizacji taras�w Zamku Ksi��t Pomorskich w Szczecinie.
10.01.2024 | 14:24

archeologia

Zamek Ksi��t Pomorskich
Cmentarzystko mamut�w u podn�a kopca Ko�ciuszki

mamuty

Marta Gruszecka

Czy to mo�liwe, �eby w Krakowie �y�y mamuty? Odk�d archeolodzy z Instytutu Archeologii UJ oraz Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierz�t PAN odkryli cmentarzysko na Spadzistej, nikt nie ma w�tpliwo�ci, �e by� taki moment w dziejach naszego regionu....
06.01.2024 | 11:27

archeologia

Krak�w

wystawa
Mieszka�cy najstarszych europejskich miast byli wegetarianami

archeologia

Joanna Bujakiewicz

Niemieccy naukowcy odtworzyli diet� ludzi �yj�cych w neolitycznych metropoliach na obszarach dzisiejszej Ukrainy i Mo�dawii.
05.01.2024 | 18:00

dieta

dieta paleo

odkrycie naukowe

ro�liny str�czkowe
"Kolejne odkrycia archeologiczne w katedrze nie by�y na r�k� duchownym". Kuria: Podsycanie emocji [TOP 2023]

Katedra Opole

Piotr Zapotoczny

Nie milkn� echa decyzji biskupa o zasypaniu odkry� archeologicznych w opolskiej katedrze.
03.01.2024 | 13:41

archeologia

diecezja opolska

Ko�ci�

ks. bp Andrzej Czaja
Sensacyjne odkrycia archeolog�w UJ na p�askowy�u Mesa Verde w USA. "Przesz�o nasze naj�mielsze oczekiwania"

Uniwersytet Jagiello�ski

Ada Chojnowska

- Spirale wyryte w skale s�u�y�y do obserwacji astronomicznych i wyznaczania przesile� letnich i zimowych oraz r�wnonocy wiosennych i jesiennych - m�wi prof. Rados�aw Palonka, archeolog z UJ, kt�ry od kilkunastu lat odkrywa tajemnice licz�cej 3 tys....
28.12.2023 | 05:50

Ameryka

archeologia

indianie

nauka
Tajemnicze znaki na ceg�ach. Na tropie ludzi i zwierz�t sprzed kilkuset lat

historia Wroc�awia

Beata Maciejewska

Ceg�a jest �redniowieczna, pozbawiona zaprawy. - Kto� odcisn�� w niej stop� dziecka, a potem starannie wymodelowa� ka�dy paluszek. Mo�e to �lad rodzicielskiej mi�o�ci - zastanawia si� Dorota Wandrychowska, konserwatorka rze�by.
26.12.2023 | 07:04

archeologia

ceg�a

Frankenstein

Tylko na Wyborcza.pl
AI ujawnia tajemnice manuskrypt�w - od �redniowiecznych r�kopis�w po hieroglify

The Conversation

Mark Faulkner

Czy kiedykolwiek mieli�cie problem z odczytaniem, co oznacza ten bazgro� mi�dzy "marchewk�" a "ziemniakami" na waszej li�cie zakup�w? Pomo�e wam sztuczna inteligencja.
22.12.2023 | 10:20

archeologia

historia

manuskrypt

nauka
Kolejne znaleziska w grobowcu Salome - po�o�nej Jezusa

archeologia

Margit Kossobudzka

Salome mia�a by� po�o�n� z Betlejem, kt�ra pomaga�a podczas narodzin Jezusa. Wed�ug Izraelskiego Urz�du ds. Staro�ytno�ci (IAA) jej jaskinia grobowa ma prawdopodobnie ponad dwa tysi�ce lat.
18.12.2023 | 19:34

chrze�cija�stwo

Jezus Chrystus

nauka
"Nagrobek Sary, c�rki Icchaka". 40 macew s�u�y�o jako schody do kamienicy. Wci�� mo�na odczyta� informacje o zmar�ych

�ydzi

Anna Gorczyca

Archeolodzy w trakcie prac badawczych przy Centrum Promocji Dziedzictwa Kulturowego w Tyczynie ods�onili oko�o 40 �ydowskich tablic nagrobnych - macew. S� bardzo dobrze zachowane, z wi�kszo�ci z nich mo�na odczyta� informacje o zmar�ych, tak jak z...
17.12.2023 | 10:00

archeologia

getto

II wojna �wiatowa

kirkut
Archeolodzy odtworzyli historie �ycia mieszka�c�w �redniowiecznego Cambridge

Nauka

Joanna Bujakiewicz

Na podstawie bada� szkielet�w naukowcy zrekonstruowali szczeg�y z �ycia, stan zdrowia, a nawet wygl�d os�b pochowanych na cmentarzu przy szpitalu charytatywnym.
13.12.2023 | 06:05

archeologia

odkrycie naukowe

Uniwersytet Cambridge

�redniowiecze
Kuria wr�ci�a do rozm�w z Uniwersytetem Opolskim. Powstanie nowa instytucja ds. ekspozycji odkry� w katedrze

Katedra Opole

Piotr Zapotoczny

Badania archeologiczne w opolskiej katedrze por�ni�y stron� ko�cieln� i �rodowisko badaczy. Podj�to jednak rozmowy dotycz�ce ekspozycji fragment�w �redniowiecznej architektury. - Spotkanie przebieg�o w bardzo dobrej i konstruktywnej atmosferze -...
12.12.2023 | 06:33

archeologia

Ko�ci�

ks. bp Andrzej Czaja

pieni�dze
Neandertalczycy polowali na s�onie. Potwierdza to kolejne badanie. Wniosek?

neandertalczyk

Tomasz Ulanowski

Musieli by� o wiele bystrzejsi, ni� chcieliby�my dzi� przyzna�.
05.12.2023 | 10:30

antropologia

archeologia

nauka

przyroda
Badania archeologiczne w opolskiej katedrze oficjalnie zako�czone. Wkr�tce konsultacje dotycz�ce odkry� naukowc�w

Wiadomo�ci Opole

usz

Diecezja opolska i Uniwersytet Opolski zako�czy�y wsp�prac� zwi�zan� z badaniami archeologicznymi prowadzonymi w opolskiej katedrze. �wi�tynia, kt�r� w czasie bada� zarz�dza� uniwersytet, wraca do dyspozycji parafii katedralnej.
01.12.2023 | 15:33

archeologia

katedra

Opole
Na budowie placu Centralnego odkryto posadzk� przedwojennej kamienicy. Kolejne znaleziska przed�u�� remont?

plac Defilad

Wojciech Podg�rski

Na budowie placu Centralnego drogowcy odkopali posadzk� przedwojennej kamienicy. To nie pierwsze historyczne odkrycie na dotychczasowym placu Defilad, a bez kompleksowych bada� archeologicznych prace budowlane nie mog� by� kontynuowane w pe�nym...
29.11.2023 | 20:02

archeologia

historia

inwestycje

Pa�ac Kultury
Konserwator zabytk�w o katedrze opolskiej: "Wci�� czekamy na konstruktywn� propozycj� ekspozycji odkrytych relikt�w"

Katedra Opole

Piotr Zapotoczny

Wojew�dzki Urz�d Ochrony Zabytk�w przekonuje, �e dyskusja o tym, jak wyeksponowa� odkrycia archeologiczne w katedrze opolskiej, nie mo�e trwa� w niesko�czono��: "Problem jest coraz pilniejszy zwa�ywszy na post�puj�c�, naturaln� degradacj� zabytkowej...
29.11.2023 | 06:35

archeologia

bp Andrzej Czaja

konserwator zabytk�w

Ko�ci�
Politycy apeluj� o niezasypywanie odkry� archeologicznych w katedrze. Ruszy�a te� zbi�rka podpis�w pod apelem do biskupa

Wiadomo�ci Opole

Piotr Zapotoczny

Z apelem o pozostawienie odkry� archeologicznych i ich p�niejsz� ekspozycj� zwr�cili si� dzi� do biskupa opolskiego pose� Witold Zembaczynski z KO, Marcin Osza�ca z PSL oraz Pawe� Kampa z Lewicy.
27.11.2023 | 12:06

archeologia

Katedra Opole

polityka

zabytki
Ciekawostka z wykopalisk w Ojcowie. Archeolodzy znale�li szcz�tki �winki morskiej

archeologia

Marta Gruszecka

By�a towarzyszk� ludzi, traktowano j� jak maskotk�. Mowa o �wince morskiej, kt�ra mieszka�a na zamku w Ojcowie dawno temu, na prze�omie XVI i XVII wieku. Odkrycia jej szcz�tk�w dokonali krakowscy naukowcy z Instytutu Archeologii UJ.
23.11.2023 | 18:10

odkrycia

Ojc�w

Uniwersytet Jagiello�ski

zwierz�ta
Uniwersytet Opolski odcina si� od decyzji biskupa ws. zasypania odkry� archeologicznych w katedrze: "S� wa�ne nie tylko dla naszych czas�w, s� �ladami dziedzictwa"

Katedra Opole

Piotr Zapotoczny

Niezwyk�e odkrycia archeologiczne w opolskiej katedrze zostan� zasypane. Tak� decyzj� podj�� opolski biskup Andrzej Czaja, po wys�uchaniu - jak przekazano - "zgodnej opinii konserwator�w" w tej sprawie. Teraz okazuje si�, �e wi�kszo�� cz�onk�w Rady...
20.11.2023 | 12:37

archeologia

ks. bp Andrzej Czaja

Opole

Uniwersytet Opolski
Skarb w Szprotawie! Archeolodzy odkryli nawet 150 monet z XIII wieku

odkrycie

Szymon P��ciennik

- Skarb liczy oko�o 100-150 monet. To szerokie brakteaty �l�skie, kt�re by�y wybijane w latach 1250-1300. Ich stan zachowania jest dobry - m�wi archeolog Rados�aw Ku�bik, kt�ry odkry� monety.
20.11.2023 | 08:43

archeologia

historia

Szprotawa
Remont ulic Zwierzynieckiej i Ko�ciuszki w Krakowie. Zabytkowy most zabezpieczony, nie b�dzie przerwy w pracach budowlanych

remonty ulic

RR

Odkrycie fragment�w dawnego mostu Zwierzynieckiego na Rudawie nie wp�ynie w �aden spos�b na wyd�u�enie prac prowadzonych w ramach remontu ulic Ko�ciuszki i Zwierzynieckiej.
18.11.2023 | 15:47

archeologia

Krak�w

ul. Ko�ciuszki

ul. Zwierzyniecka
Miasto spuszcza z tonu - b�dzie kompleksowa ekspertyza z wykopalisk archeologicznych na bulwarze

archeologia

S�awomir �opaty�ski

Miasto pr�buje wyj�� z twarz� z wizerunkowej wpadki. Naukowcy z UMK sporz�dz� kompleksow� ekspertyz� archeologiczno-architektoniczn� i historyczn� �redniowiecznych mur�w odkopanych na toru�skim Bulwarze Filadelfijskim. Powiedz� te�, jak bardzo s�...
17.11.2023 | 07:41

Toru�

UMK

wykopaliska

wykopaliska archeologiczne
"Nie mog� si� doczeka�, a� ci� posi�d�" Badacze otworzyli intymne listy pisane do marynarzy w XVIII w.

archeologia

Joanna Bujakiewicz

Po 265 latach historycy przeczytali skonfiskowane przez Brytyjczyk�w listy do francuskich marynarzy od bliskich. Z powodu wojny siedmioletniej adresaci nigdy ich nie dostali.
15.11.2023 | 16:37

Francja

historia

listy

marynarze
Co dalej z odkryciami archeologicznymi w opolskiej katedrze? Biskup chce zasypa�, konserwator zabytk�w czeka na opini� Narodowego Instytutu Dziedzictwa

Katedra Opole

Piotr Zapotoczny

Znamy wyniki analizy tumby grobowej, odkrytej podczas prac archeologicznych w katedrze opolskiej. Decyzja w sprawie ekspozycji tego zabytku zostanie podj�ta po zasi�gni�ciu opinii instytucji podleg�ej Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego....
15.11.2023 | 06:34

archeologia

architektura

badania

konserwator zabytk�w
Pawilony nad Wis�� gotowe. Koniec przebudowy ca�ego bulwaru w Toruniu w kwietniu 2024

archeologia

S�awomir �opaty�ski

Dwa kontrowersyjne pawilony na Bulwarze Filadelfijskim w Toruniu s� niemal gotowe. Natomiast doko�czenie ca�ej inwestycji spowolni�o z powodu sporu o �redniowieczne relikty odkryte podczas prac archeologicznych. Miasto wyznacza nowy termin oddania...
13.11.2023 | 15:01

Bulwar Filadelfijski

przebudowa

Toru�

Wis�a

Poprzednia 2 3 4 5 6 ... Nast�pna