Dżuma

• Skąd w Europie wzięła się dżuma? Kolejny ślad prowadzi do najeźdźców z Wielkiego Stepu

  genetyka

  Tomasz Ulanowski

  Odkryto go w Wielkiej Brytanii. Z ludzkiej miazdze zębowej sprzed 4 tys. lat.

  30.05.2023 | 18:16

  antropologia

  archeologia

  choroby zakaźne

  dżuma

  

• Od dżumy po COVID-19. Pandemie zawsze zmuszały do honorowania śmierci i celebrowania życia

  pandemia

  Nükhet Varlik [Rutgers University - Newark]

  Pandemie od zawsze zmieniały postrzeganie życia i śmierci. Mimo że szkielety i czaszki symbolizujące śmierć pojawiały się już w sztuce starożytnej i średniowiecznej, to po nadejściu czarnej śmierci symbole zyskały na znaczeniu.

  01.12.2022 | 21:34

  COVID-19

  czarna śmierć

  dżuma

  historia

  

• Czarna śmierć zmieniła nasze geny i wpłynęła na ewolucję odporności

  dżuma

  Margit Kossobudzka

  Dżuma zwana czarną śmiercią, wywołana przez bakterię Yersinia pestis, rozprzestrzeniła się po świecie od 1346 do 1353 r. i spowodowała śmierć od 30 do 50 proc. ówczesnej populacji, co czyni ją najbardziej śmiertelną pandemią zarejestrowaną we...

  25.10.2022 | 06:00

  czarna śmierć

  nauka

  odporność

  pandemia

  

• Wiadomo, skąd przyszła czarna śmierć. Największa pandemia dżumy w historii ludzkości

  Dżuma

  Margit Kossobudzka

  Multidyscyplinarny zespół naukowców zbadał stare genomy dżumy i zakończył trwającą ponad sześć i pół wieku dyskusję o pochodzeniu czarnej śmierci.

  15.06.2022 | 17:05

  archeologia

  choroby zakaźne

  genetyka

  nauka

  

• Śmiertelność spowodowana czarną śmiercią w Europie nie była tak duża, jak dotąd sądzono. Nowe wyniki badań

  czarna śmierć

  Katarzyna Dziedzik*

  Dane pyłkowe z 19 krajów Europy wskazują, że choć dżuma miała niszczycielski wpływ na ludność wielu części kontynentu, istniały też takie obszary, gdzie wpływ czarnej śmierci był znikomy lub zaraza w ogóle nie wystąpiła.

  10.02.2022 | 18:33

  badania

  badania naukowe

  Dżuma

  Europa

  

• Kto opróżniał groby w średniowieczu? To nie byli złodzieje - zaskakujące odkrycie archeologów

  Nauka

  Joanna Grabowska

  Źle interpretowaliśmy średniowieczne pochówki - mówią archeolodzy. Do zaskakujących wniosków doszły niezależnie dwie grupy naukowców, które prowadziły badania związane z zachowaniami ludzi wobec śmierci, zmarłych i ich grobów w Średniowieczu.

  05.07.2021 | 07:15

  archeologia

  dżuma

  groby

  średniowiecze

  

• Portret Bydgoszczy rodem z PiS: Jak zadżumiony Oran i Neapol tonący w śmieciach

  Wiadomości z Bydgoszczy

  bor

  Na sesji rady miasta trwa dyskusja o raporcie o stanie Bydgoszczy. Szefowi klubu radnych PiS Jarosławowi Wenderlichowi nasze miasto przypomina zadżumiony Oran z powieści Camusa i rządzony przez mafię Neapol tonący w śmieciach.

  30.06.2021 | 11:56

  dżuma

  śmieci

  

• Pierwowzorem maseczki N95, którą polecił Polakom minister zdrowia, była... miseczka biustonosza

  Ale Historia

  Łukasz Mieszkowski

  Maseczki wynalazł chiński doktor Wu. Lekarze długo nie wierzyli, że zasłanianie ust chroni przed zarazą

  17.04.2021 | 06:00

  COVID-19

  dżuma

  hiszpanka

  maseczka ochronna

  

• Dżuma naszych czasów. Tylko życie bez zgody na zło ma sens i jest godne człowieka

  Wolna Sobota

  Andrzej Lubowski

  Kryzys taki jak pandemia nakazuje działać i pomagać. A na kłamstwo, podłość, uprzedzenia nie ma szczepionki. I nic nie zastąpi przyzwoitości. Przypomina nam o tym Albert Camus. Z cyklu "Adam Michnik" poleca.

  19.12.2020 | 05:56

  Albert Camus

  Dżuma

  koronawirus

  literatura

  

• Po hiszpance przyszła dżuma. Jak Paryż uniknął drugiej epidemii?

  felietony

  Sebastian Duda

  Pani Rubietti w dniu pochówku męża i syna zaczęła odczuwać duszności. Niebawem zaczęły docierać wieści o innych chorych uczestnikach pogrzebu. Pamięć o niedawnej epidemii hiszpanki nakazywała podjęcie natychmiastowych działań.

  20.10.2020 | 11:35

  Dżuma

  epidemia

  grypa hiszpanka

  

• Po epidemii dżumy w XIV wieku bankructwo, głód i zamieszki zmieniły kurs włoskiego malarstwa

  Wysokie Obcasy Extra

  Anna Arno

  Przyczyny zarazy pozostawały tajemnicą. Tłumaczono ją ruchami planet, złym powietrzem czy działaniami wrogów. Najczęściej jednak uważano, że plaga jest karą boską

  21.08.2020 | 13:40

  dżuma

  sztuka

  Wysokie Obcasy Extra

  zaraza

  

• W Chinach pojawiła się dżuma

  zdrowie

  Wojciech Moskal

  Chińskie władze i służby medyczne poinformowały o wprowadzeniu dodatkowych środków ostrożności.

  07.07.2020 | 08:53

  Dżuma

  epidemia

  medycyna

  nauka

  

• Szczury Poznania zmieniły swoje zachowania podczas epidemii. "Sytuacja może wymknąć się spod kontroli"

  zwierzęta

  Radosław Nawrot

  Pojemniki deratyzacyjne w Poznaniu są puste, a wiele barów i magazynów szuka oszczędności i tnie koszty walki ze szczurami. To będzie miało poważne konsekwencje, bo szczury zmieniły zachowania - zauważa Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

  19.06.2020 | 07:01

  dżuma

  koronawirus

  szczury

  

• Zarazy, powodzie, pożary - to właśnie wielkie katastrofy ukształtowały Poznań

  koronawirus

  Radosław Nawrot

  Wielka powódź podniosła Poznań kilka metrów do góry. Po dżumie miasto musieli zaludnić bambrzy. Epidemia malarii odebrała mu ostatnie mokradła, a pożar zabrał najwyższy w dziejach budynek.

  09.05.2020 | 11:00

  Dżuma

  historia

  powódź

  

• Małgorzata Rejmer o "Dżumie" Camusa: Życie próbuje wygrywać ze śmiercią. Kanon "Książek" na złe czasy

  Książki

  Małgorzata Rejmer

  Choroba daje siłę, kiedy wytwarza poczucie wspólnoty i solidarności.

  28.04.2020 | 05:55

  Albert Camus

  Dżuma

  egzystencjalizm

  kanon na lepsze jutro

  

• Pierwsza pandemia w dziejach, czyli jak dżuma zabiła jedną czwartą mieszkańców Bizancjum

  Ale Historia

  Józef Krzyk

  Straty demograficzne w imperium Justyniana były tak wielkie, że kilkadziesiąt lat później Arabowie z łatwością podbili znaczne jego obszary.

  06.04.2020 | 05:59

  Bizancjum

  Dżuma

  epidemia

  pandemia

  

• Wielkie nazwiska, znane i mniej znane historie, rocznice, bitwy, wspomnienia - przeczytasz o nich w każdy poniedziałek w tygodniku "Ale Historia" w "Wyborczej"

  Ale Historia

  Red.

  Białe plamy w historii zbrodni katyńskiej, przebieg pierwszej światowej pandemii, skutki chorób zakaźnych dla świata i ludzkości - tygodnik "Ale Historia" w poniedziałek 6 kwietnia w "Wyborczej".

  02.04.2020 | 13:04

  dżuma

  lista białoruska

  nieszpory sycylijskie

  pandemia

  

• Czy koronawirus to Frankenstein XXI wieku? "I bez pandemii jesteśmy społeczeństwem permanentnego lęku"

  Kultura

  Łukasz Kamiński

  - Brak pewności jutra potęguje lęk. Nie tylko przed realnymi problemami, ale też przed wyimaginowanymi. Bo choć wielu z nas utraci źródła dochodów, to jednocześnie dostanie sporo czasu na wymyślanie scenariuszy rodem z filmów apokaliptycznych - mówi...

  31.03.2020 | 06:00

  Dżuma

  epidemia koronawirusa

  Frankenstein

  katastrofa klimatyczna

  

• Koronawirus wyzwala w nas XIV-wieczne emocje. Oby ominęła nas tamta rozpacz i nieczułość

  felietony

  Sebastian Duda

  Inaczej niż w przypadku koronawirusa ofiary dżumy umierały niemal natychmiast. Ojciec porzucał dziecko, żona męża, a brat brata.

  23.03.2020 | 05:55

  choroby zakaźne

  Dżuma

  epidemia

  koronawirus

  

• Jak działał średniowieczny szpital podczas epidemii dżumy

  historia

  Joanna Grabowska

  Szpital św. Jakuba przy opactwie Thornton był dla ludzi z Lincolnshire miejscem ostatniej nadziei. Zakonnicy w obliczu dżumy mogli im zaoferować jedynie pociechę, nadzieję na "dobrą, chrześcijańską śmierć" i krzyż tau, uznawany za amulet chroniący...

  22.03.2020 | 10:00

  archeologia

  Dżuma

  medycyna

  nauka

  

• Król wobec koronawirusa nagle stał się nagi i śmieszny. Stroi groźne miny, uciekając się do restrykcji i plemiennych obwarowań

  Magazyn Świąteczny

  Zbigniew Mikołejko

  Życie, mówi Kohelet, niezależnie od jego marności i mizerii, jest darem, który trzeba wykorzystać pogodnie i odpowiedzialnie, rozporządzając właściwie ofiarowanym czasem, wpisując się w przypisany mu rytm: "W weselu chleb swój spożywaj i w radości...

  21.03.2020 | 05:56

  Dżuma

  epidemia koronawirusa

  filozofia

  koronawirus

  

• Opole w czasach zarazy. Jak miasto radziło sobie z epidemią dżumy w XVII wieku?

  historia Opola

  Sandra Waluś

  W trakcie epidemii dżumy do miasta wpuszczano tylko osoby z paszportem zdrowotnym, który potwierdzał, że nie jest się nosicielem choroby. Osoby zdrowe uciekały z miasta po to, by nie zachorować. Jednak mało kogo było na to stać.

  15.03.2020 | 15:12

  dżuma

  epidemia

  kwarantanna

  Opole

  

• Koronawirus to nic nowego. Toruń wielokrotnie doświadczał zarazy: jak nie dżuma to cholera

  koronawirus

  Mateusz Superczyński*

  W dawnym Toruniu już od średniowiecza pojawiały się zarazy, przed którymi drżały ze strachu wszystkie warstwy społeczne.

  14.03.2020 | 10:58

  cholera

  dżuma

  Toruń

  UMK

  

• "Dżuma" Alberta Camusa bestsellerem. Przez koronawirusa?

  Kultura

  Jacek Szczerba

  Francuskie wydawnictwo Gallimard podało, że w ciągu dwóch miesięcy 2020 r. sprzedało znacznie więcej niż zazwyczaj "Dżumy" Alberta Camusa - 40 proc. sprzedaży rocznej z lat poprzednich.

  04.03.2020 | 13:25

  Albert Camus

  Dżuma

  koronawirus

  

• Wspomnienie ofiar dżumy i pomnik jednej z największych katastrof budowlanych Wrocławia. Traumy miasta na murach świątyni

  zabytki

  Beata Maciejewska

  Konserwatorzy odrestaurowali w kościele św. Elżbiety renesansową tablicę, którą poświęcono ofiarom dżumy z 1568 r. A dzięki otwarciu przejścia pod wieżą możemy wreszcie obejrzeć pomnik jednej z największych katastrof budowlanych Wrocławia. Dawna...

  30.07.2019 | 06:45

  dżuma

  historia

  kościół św. elżbiety

  

• Narodziny w trumnie. Makabryczne odkrycie na cmentarzu we Włoszech

  Nauka

  Joanna Grabowska

  Zmarła na dżumę, gdy była w zaawansowanej ciąży. Wraz z nią umarło jej nienarodzone dziecko. Dobę lub dwie po pochówku urodziła w grobie. Sensacja? Tylko biologia.

  17.04.2017 | 11:06

  archeologia

  dżuma

  nauka

  

• Pałeczki dżumy znalezione w bursztynie. Uwięzione od 20 milionów lat

  Nauka

  Tomasz Ulanowski

  Tkwią w pchle, która utopiła się w żywicy lasu tropikalnego niegdyś porastającego dzisiejszą Dominikanę - twierdzi słynny badacz jantarowych inkluzji prof. George Poinar Jr. Ten sam, który zainspirował twórców ?Parku Jurajskiego?.

  01.10.2015 | 02:00

  Dżuma

  

• Dżuma w Kalifornii. Dziecko zaraziło się w parku narodowym

  Kraj

  mk

  Władze Kalifornii potwierdzają: dziecko, które w połowie lipca było na wyciecze w Parku Narodowym Yosemite, zachorowało na dżumę.

  09.08.2015 | 14:06

  Dżuma

  Kalifornia

  Stany Zjednoczone

  

• Już 40 ofiar dżumy na Madagaskarze. W tej części świata to może być tak groźne, jak ebola

  Teksty

  Bart

  W zachodniej Afryce od miesięcy śmiertelne żniwo zbiera epidemia eboli. A po drugiej stronie kontynentu pojawiła się dżuma. Na Madagaskarze zmarło już 40 osób

  22.11.2014 | 11:07

  Dżuma

  Madagaskar

  

• Dzięki średniowiecznej dżumie jesteśmy... zdrowsi

  Nauka

  Margit Kossobudzka

  Czarna śmierć, czyli światowa epidemia dżumy, która przetrzebiła ludzkość w XIV w., dla ówczesnych była przekleństwem. Ale dla następnych pokoleń - błogosławieństwem.

  09.05.2014 | 12:00

  Dżuma

• Kiedy dżuma znowu zaatakuje

  Teksty

  Margit Kossobudzka

  Naukowcy dokopali się do korzeni dwóch największych pandemii dżumy w historii ludzkości. Skąd ta zaraza się wzięła? I czy może powrócić? W odpowiedzi na te pytania ma pomóc rekonstrukcja najstarszego dotąd materiału genetycznego zarazka

  28.01.2014 | 15:34

  Dżuma