KOSMOS Gazeta Wyborcza

Teoria Einsteina i mechanika kwantowa nie wystarcz�. Potrzebna jest nowa fundamentalna teoria

Wolna Sobota

Marek Abramowicz

Kluczem do wyja�nienia tajemnicy, czy pierwotne czarne dziury Stephena Hawkinga istniej�, mo�e si� okaza� tajemnica ciemnej materii.

29.12.2022 | 06:00

albert einstein

astrofizyka

ciemna materia

czarne dziury

Wizja artystyczna uk�adu podw�jnego VFTS 243, gdyby�my obserwowali go z bliska. Uk�ad znajduje si� w Mg�awicy Tarantula w Wielkim Ob�oku Magellana, sk�ada si� z gor�cej, niebieskiej gwiazdy o masie 25 mas S�o�ca oraz czarnej dziury, kt�ra ma mas� co najmniej 9 mas S�o�ca (rozmiary obu sk�adnik�w uk�adu podw�jnego nie s� narysowane w skali: w rzeczywisto�ci niebieska gwiazda jest oko�o 200 000 razy wi�ksza ni� czarna dziura)

A gdyby UFO wyl�dowa�o w Auschwitz? Co jeste�my gotowi powiedzie� o sobie obcej cywilizacji?

Wysokie Obcasy

Natalia Waloch

Nasze widzenie �wiata to dwa systemy: �cis�y i humanistyczny - jak Windows i IOS: masz w pliku piosenk�, ale jej nie odtworzysz, bo sterownik nie dzia�a. Nauka odci�ta od emocji nie ma szans. Rozmowa z Janem �wierkowskim, astronomem, futurologiem i...

24.12.2022 | 05:37

astronomia

Elon Musk

Holokaust

kosmos

Jan �wierkowski, astronom i ekspert art and science

W Polsce wyl�dowa� nowy meteoryt - nazywa si� Antonin

Nauka

Kamil Deresz

Wylecia� z chmur, uderzy� w drzewo zagajnika i upad� na le�n� drog�. Rozpocz�� si� wy�cig z czasem.

22.12.2022 | 11:05

kosmos

meteoryty

Polska

Mieszkaniec �remu znalaz� meteoryt w lesie pod Antoninem. To jak trafienie sz�stki w totka

kosmos

Janusz Jaros

- Od dzieci�stwa marzy�em o czym� takim - m�wi Kryspin Kmieciak. - Wiedzia�em, czego szuka�, zajmuj� si� tym od 10 lat: czarna skorupa obtopieniowa i ja�niejszy �rodek

22.12.2022 | 08:18

astronomia

badania

gwiazdy

meteoryt

"Bia�y kr�lik" w drodze na Ksi�yc. To ma by� pierwsze komercyjne l�dowanie na Srebrnym Globie

Nauka

Kamil Deresz

Biznes te� chce si�gn�� po cenne zasoby Srebrnego Globu. Na pok�adzie japo�skiego l�downika Hakuto (co po japo�sku znaczy "bia�y kr�lik") jest robot-transformers.

19.12.2022 | 12:01

biznes

kosmos

ksi�yc

l�dowanie

Geminidy - cudowne grudniowe meteory. Jak i kiedy je obserwowa�?

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Geminidy s� jednym z najbardziej obfitych i spektakularnych roj�w meteor�w. Cz�sto przy�miewaj� nawet g�o�ne sierpniowe Perseidy. Mo�na je obserwowa� w�a�nie teraz. Ca�y problem w tym, aby niebo by�o bezchmurne.

14.12.2022 | 15:00

astronomia

geminidy

kosmos

meteory

Megatsunami na Marsie - podobne do tego, kt�re 66 mln lat temu op�yn�o Ziemi�, porywaj�c m.in. dinozaury

kosmos

Tomasz Ulanowski

Po upadku olbrzymiej planetoidy marsja�ski ocean wzburzy�a fala, kt�ra po dotarciu na l�d mog�a mie� nawet 250 m wysoko�ci.

13.12.2022 | 16:00

mars

nauka

przyroda

Tak mog�o wygl�da� marsja�skie tsunami sprzed 3,4 mld lat - wywo�ane przez upadek planetoidy

Orion wyl�dowa�, a z nim detektory krakowskich naukowc�w. Teraz zbadaj�, czy cz�owiek jest w kosmosie bezpieczny

kosmos

Ada Chojnowska

Zohar i Helga - tak nazywaj� si� fantomy, kt�re w�a�nie wr�ci�y na Ziemi� z misji wok� Ksi�yca. Ka�dy wyposa�ony w kilkaset detektor�w stworzonych przez krakowskich naukowc�w, kt�rzy teraz sprawdz�, jak wp�yn�o na nie promieniowanie kosmiczne.

13.12.2022 | 06:22

Ksi�yc

NASA

nauka

odkrycia

Fantomy wys�ane z ameryka�sk� misj� s� nafaszerowane detektorami promieniowania, kt�re powsta�y w Krakowie

Polak w kosmosie. "Gdyby Hermaszewskiego na orbit� wynios�a ameryka�ska rakieta, mieliby�cie do niego wi�cej sympatii"

Ale Historia

Marta Grzywacz

- Syn ojczyzny Kopernika przebywa� w kosmosie, to jest wspania�e, tym mo�na si� szczyci� - Leonid Bre�niew nie kry� satysfakcji. Jego s�owa dotyczy�y Miros�awa Hermaszewskiego, pierwszego i jak dot�d jedynego Polaka, kt�ry polecia� w kosmos.

12.12.2022 | 21:04

kosmos

Miros�aw Hermaszewski

Tylko na Wyborcza.pl

Polak z nagrod� za najlepsze zdj�cie satelitarne. Tak wygl�da Ziemia z daleka [ZDJ�CIA]

Klimat i �rodowisko

Jakub Che�mi�ski

Micha� Miro�czuk zosta� laureatem mi�dzynarodowego konkursu "Seize the beauty of our planet". Uczestnicy wynajdywali zdj�cia pokazuj�ce degradacj� ekosystem�w wodnych.

12.12.2022 | 06:00

katastrofa klimatyczna

kosmos

satelity

'Greenland - Tiniteqilaaq', zdj�cie Emanuele Capizzi

Atak zimy, rado�� kibic�w i lot na Ksi�yc. Dzie� na zdj�ciach: 11 grudnia 2022 r.

Zdj�cia

Fotoedytorzy 'Gazety Wyborczej'

Ka�dego dnia fotoedytorzy "Gazety Wyborczej" przegl�daj� tysi�ce zdj�� w serwisach informacyjnych. Najlepsze i najciekawsze fotografie ilustruj� p�niej wydarzenia dnia opisywane przez dziennikarzy "Wyborczej". Nie wszystkie zdj�cia trafiaj� do...

11.12.2022 | 08:52

Katar 2022

kosmos

Nagroda Nobla

sport

Ka�de wzniesienie jest dobre �eby pozje�d�a� na czym si� da. Intensywne opady �niegu w Rzeszowie.

Rozwi�� quiz: Co wiesz o Marsie?

quizy Wyborczej

Piotr Cie�li�ski, Kamil Deresz, Tomasz Ulanowski

Sprawd�, czy wiesz, co jaki czas Mars znajduje si� w opozycji, z kim Europejska Agencja Kosmiczna nie zamierza polecie� na Czerwon� Planet�, czy na Marsie cz�owiek mo�e oddycha� powietrzem i jak nazywa� si� zbudowany w Polsce instrument do...

08.12.2022 | 16:03

astronomia

Europejska Agencja Kosmiczna

kosmos

mars

Dzi� w nocy opozycja Marsa i zakrycie planety przez Ksi�yc

Nauka

Piotr Cie�li�ski

Mars i Ksi�yc stworz� wspania�e widowisko. To jedno z najbardziej spektakularnych zjawisk astronomicznych 2022 roku.

07.12.2022 | 15:01

astronomia

kosmos

mars

niebo

Na AGH w Krakowie powstanie symulator bazy kosmicznej. To pierwsza tego typu plac�wka na �wiecie

AGH

Renata Rad�owska

W Krakowie powstanie symulator bazy kosmicznej, a w nim pierwsze na �wiecie laboratorium bioastronautyki. Kilkumodu�owy habitat planowany jest na terenie AGH.

06.12.2022 | 06:28

habitat

kosmos

Mi�dzynarodowa Stacja Kosmiczna

nauka

Symulator bazy kosmicznej w Rzepienniku Strzy�ewskim

Dostarczenie na Marsa jednego kilograma �ywno�ci b�dzie kosztowa� milion dolar�w. Przynajmniej na pocz�tku

Nauka

Kasper Kalinowski

Kosmiczne ambicje ma wi�kszo�� pa�stw �wiata. Ale podb�j Ksi�yca, Marsa czy g��bokiego kosmosu mo�e uniemo�liwi� prozaiczny brak jedzenia. Chyba �e nauczymy si� je hodowa� w kosmosie. Jakie s� na to szanse?

05.12.2022 | 13:52

kosmos

nauka

ro�liny

�ywno��

Tak ma wygl�da� ludzka kolonia na Marsie wg za�o�e� prywatnego projektu

Rozwi�� quiz: Co wiesz o astronomii?

quizy Wyborczej

Tomasz Ulanowski, Kamil Deresz

Sprawd�, czy wiesz, ile lat ma Wszech�wiat, gdzie znajduje si� najbli�sza nam znana czarna dziura i jak du�o odkryto do tej pory planet pozas�onecznych?

02.12.2022 | 12:06

astronomia

kosmos

planety

Wszech�wiat

Protogwiazda w ciemnym ob�oku L1527 uchwycona przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba.

Odleg�a czarna dziura rozerwa�a i "po�ar�a gwiazd� na obiad". Astronomowie po raz pierwszy zobaczyli te zjawisko w �wietle widzialnym

kosmos

Kamil Deresz

To nietypowe zdarzenie nazwano AT2022cmc i mia�o miejsce w galaktyce odleg�ej oko�o 8,5 mld lat �wietlnych od Ziemi, po�o�onej w kierunku gwiazdozbioru Ps�w Go�czych.

01.12.2022 | 10:00

czarna dziura

galaktyka

gwiazdy

teleskop

Wizja artystyczna zjawiska zak��cenia p�ywowego w kt�rym powstaj� d�ety.

El Ali, czyli dar z niebios. Kanadyjscy naukowcy odkryli w meteorycie z Somalii dwa nieziemskie minera�y

kosmos

Tomasz Ulanowski

Teraz analizuj� trzeci, kt�rego Ziemia te� mog�a nie stworzy� w swoich trzewiach.

30.11.2022 | 20:37

nauka

Fragment meteorytu El Ali, w kt�rym kanadyjscy naukowcy odkryli nieziemskie minera�y

Na innych planetach prawie na pewno co� ... �yje

kosmos

Kasper Kalinowski

Jak geologia mo�e pom�c w poszukiwaniu �ycia na innych planetach, jakie warunki s� niezb�dne do jego powstania, z jakimi miejscami eksperci wi�� najwi�ksze nadzieje i jak� form� mo�e przybra� �ycie pozaziemskie? Rozmawiamy z geolo�k� planetarn� dr...

25.11.2022 | 06:00

jowisz

Jutronauci 2022

nauka

�ycie pozaziemskie

Polak opowiedzia� o tym, jak dosta� si� do rezerwy astronaut�w ESA

kosmos

Kamil Deresz, Tomasz Ulanowski

Dr S�awosz Uzna�ski jest w grupie 11 astronaut�w rezerwist�w Europejskiej Agencji Kosmicznej. Ich nazwiska ESA og�osi�a wczoraj.

24.11.2022 | 10:35

Europejska Agencja Kosmiczna

nauka

�odzianin S�awosz Uzna�ski, kandydat na kosmonaut�. Fot. ESA.

Polski naukowiec S�awosz Uzna�ski astronaut� rezerwowym Europejskiej Agencji Kosmicznej

kosmos

Kamil Deresz, Tomasz Ulanowski

ESA wybra�a sze�cioro aktywnych astronaut�w, w tym jednego paraastronaut� (z niepe�nosprawno�ci�). A tak�e 11 rezerwist�w, m.in. dr. S�awosza Uzna�skiego.

23.11.2022 | 16:22

Europejska Agencja Kosmiczna

nauka

Wielki Zderzacz Hadron�w

Astronautka ESA W�oszka Samantha Cristoforetti podczas szkolenia niewa�ko�ciowego w basenie. Od 28 wrze�nia 2022 r. dowodzi Mi�dzynarodow� Stacj� Kosmiczn�

Europa wybra�a nowych astronaut�w. Dzi� dowiemy si�, czy w�r�d nich jest Polka lub Polak

kosmos

Kamil Deresz

Nazwiska kilkorga szcz�liwc�w i blisko 20 os�b pozostaj�cych w rezerwie Europejska Agencja Kosmiczna ma przedstawi� o godz. 14.

23.11.2022 | 06:00

nauka

Artemida przelecia�a tu� obok Ksi�yca. Ale najwa�niejszy test jeszcze przed statkiem Orion

kosmos

Kamil Deresz

O godz. 13:56 naszego czasu ameryka�ski statek kosmiczny Orion przelecia� 131 km nad powierzchni� Ksi�yca. Bezza�ogowa misja Artemis I to d�ugo oczekiwany powr�t NASA na Srebrny Glob. W kolejnych lotach maj� ju� wzi�� udzia� astronauci.

21.11.2022 | 15:46

artemis

ksi�yc

nauka

Artemida na orbicie wok� Ksi�yca (na �ywo)

kosmos

Tomasz Ulanowski

Ameryka�ska misja Artemis I (Artemida - bli�niacza siostra Apolla) ma dzi� wej�� na orbit� wok� Ksi�yca. NASA prowadzi relacj� na �ywo z tego wydarzenia.

21.11.2022 | 11:15

artemis

ksi�yc

nauka

Naukowcy u�yli Teleskopu Webb'a do �ledzenia narodzin gwiazdy. Czy zobaczysz j� na niebie?

Nauka

Kamil Deresz

Naukowcy zaobserwowali narodziny gwiazdy. Ma kszta�t klepsydry.

18.11.2022 | 18:37

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba

kosmos

nauka

teleskop Webba

Muzeum Lotnictwa Polskiego zaprasza w kosmos. I pokazuje replik� skafandra Neila Armstronga

Muzeum Lotnictwa Polskiego

Marta Gruszecka

Jak wygl�da� skafander Neila Armstronga, pierwszego cz�owieka, kt�ry stan�� na Ksi�ycu? Na czym polega�y misje programu kosmicznego Apollo? Muzeum Lotnictwa Polskiego zaprasza na trzy wystawy, kt�re opowiedz� o kosmosie.

17.11.2022 | 19:15

kosmos

ksi�yc

neil armstrong

Muzeum Lotnictwa Polskiego. Prezentacja repliki skafandra Neila Armstronga

NASA wy�le na Marsa specjalny helikopter. Artur Chmielewski szuka wsp�pracownik�w w Rzeszowie: "Polacy s� bardzo cenieni w USA"

NASA

Wioletta Kruk

- Macie tutaj m�drych ludzi, in�ynier�w, naukowc�w. Dajcie im wyzwania, a zobaczycie, jak si� b�d� sypa� wynalazki - apelowa� Artur B. Chmielewski z JPL NASA, kt�ry przyjecha� do Rzeszowa. W Podkarpackim Centrum Innowacji przekonywa�, �e Polacy s�...

17.11.2022 | 12:39

artur chmielewski

kosmos

misja na marsa

misja na Marsie

Artur B. Chmielewski w Podkarpackim Centrum Innowacji spotka� si� z przedstawicielami nauki i biznesu oraz m�odymi lud�mi z Podkarpacia, kt�rzy interesuj� si� sektorem kosmicznym.

Czy samo �ycie mog�o przyczyni� si� do tego, �e Mars nie nadaje si� do zamieszkania?

Nauka

Boris Sauterey [�cole normale sup�rieure (ENS) ? PSL]

We wszech�wiecie nie brakuje warunk�w niezb�dnych do powstania �ycia, ale kiedy �ycie si� pojawia, rzadko jest w stanie utrzyma� d�ugotrwa�� zdolno�� do zasiedlania swojego �rodowiska planetarnego. Podobnie mog�o by� w przypadku Marsa.

16.11.2022 | 16:35

kosmos

mars

nauka

The Conversation

Studentki Politechniki Wroc�awskiej sp�dzi�y dwa tygodnie na misji analogowej na Ksi�ycu [ROZMOWA]

kosmos

Karolina Kozakiewicz

- Kosmiczne spacery u�wiadomi�y nam, jak trudno mieli astronauci z czas�w misji Apollo - m�wi� studentki Politechniki Wroc�awskiej, kt�re dwa tygodnie sp�dzi�y w bazie symuluj�cej warunki panuj�ce na Ksi�ycu.

16.11.2022 | 11:15

astronauci

ksi�yc

nauka

Politechnika Wroc�awska

Studentki Politechniki Wroc�awskiej Paula Drozdowska i Katarzyna Ignatowicz uczestniczy�y w misji analogowej bazie kosmicznej

Artemida polecia�a w stron� Ksi�yca

kosmos

Tomasz Ulanowski, Kamil Deresz

O 7.47 naszego czasu z przyl�dka Canaveral na Florydzie wystartowa�a pot�na nowa ameryka�ska rakieta SLS. Wynios�a poza Ziemi� statek kosmiczny Orion, kt�rego zadaniem jest okr��y� Ksi�yc i bezpiecznie wr�ci� na Ziemi�.

16.11.2022 | 09:06

ksi�yc

nauka

W �rod� nocny start pot�nej rakiety NASA. W kapsule Orion polec� urz�dzenia z Polski

Nauka

Kamil Deresz

To kolejna pr�ba startu bezza�ogowej misji Artemis I wok� Ksi�yca. Polacy maj� w niej sw�j udzia�.

14.11.2022 | 18:30

artemis

kosmos

NASA

nauka

Rakieta Space Launch System (SLS) na stanowisku startowym, Przyl�dek Canaveral na Florydzie.

Kosmiczna dostawa, Oskar dla prezydenta i kartka dla Lewego. Dzie� na zdj�ciach: 9 listopada 2022 r.

Zdj�cia

Fotoedytorzy Gazety Wyborczej

Ka�dego dnia fotoedytorzy "Gazety Wyborczej" przegl�daj� tysi�ce zdj�� w serwisach informacyjnych. Najlepsze i najciekawsze fotografie ilustruj� p�niej wydarzenia dnia opisywane przez dziennikarzy "Wyborczej". Nie wszystkie zdj�cia trafiaj� do...

09.11.2022 | 07:06

Donald Trump

kosmos

oscary

protest

P�on�cy koktajl Mo�otowa podczas zamieszek pod parlamentem w Atenach

Odkryto czarn� dziur� znajduj�c� si� najbli�ej Ziemi. A b�dzie ich wi�cej

kosmos

Kamil Deresz

Naukowcy z obserwatorium kosmicznego Gaia og�osili w ostatni pi�tek (4 listopada) odkrycie czarnej dziury. Jest to pierwszy obiekt znaleziony z pomoc� obserwatorium przeznaczonego do intensywnych bada� Drogi Mlecznej.

07.11.2022 | 15:34

astronomia

czarna dziura

nauka

Wizja artystyczna najbli�szej nam czarnej dziury

7 odkry� naukowych, o kt�rych nie wiedzieli�my tydzie� temu

nauka

Margit Kossobudzka

Jaki jest mechanizm wymiot�w? Ile plastiku zjadaj� wieloryby i dlaczego upad�y kopalnie kr�la Salomona? Na te pytanie odpowiedzieli naukowcy. A NASA naprawd� szuka UFO.

07.11.2022 | 15:15

archeologia

ekocyd

ekologia

kosmos

Humbaki u wybrze�y Kalifornii podczas filtrowania pokarmu

Czy ludzkie narz�dy b�d� powstawa� poza Ziemi�? Dzi� mia� wystartowa� eksperyment

nauka

Kamil Deresz

Tu� przed po�udniem naszego czasu kosmiczny statek transportowy Cygnus mia� wystartowa� w stron� Mi�dzynarodowej Stacji Kosmicznej. Mieszkaj�cym w niej astronautom zawiezie m.in. biodrukark� 3D.

06.11.2022 | 06:00

biologia

kosmos

Mi�dzynarodowa Stacja Kosmiczna

zdrowie

Nale��cy do firmy Northrop Grumman kosmoczny statek transportowy Cygnus

Uff! 23-tonowy chi�ski z�om szcz�liwie spad� do Pacyfiku

kosmiczne �mieci

Piotr Cie�li�ski

Hiszpania zamkn�a przestrze� powietrzn� nad cz�ci� kraju, ale chi�ska rakieta na szcz�cie spad�a do oceanu.

04.11.2022 | 17:43

Chiny

kosmos

nauka

24.07.2022, start rakiety D�ugi Marsz 5B

100 lat temu odkryto gr�b Tutanchamona, Orion gotowy do startu, a sikhowie walcz� na pokaz. Dzie� na zdj�ciach: 4 listopada 2022 r.

Zdj�cia

Fotoedytorzy 'Gazety Wyborczej'

Ka�dego dnia fotoedytorzy "Gazety Wyborczej" przegl�daj� tysi�ce zdj�� w serwisach informacyjnych. Najlepsze i najciekawsze fotografie ilustruj� p�niej wydarzenia dnia opisywane przez dziennikarzy "Wyborczej". Nie wszystkie zdj�cia trafiaj� do...

04.11.2022 | 13:46

Egipt

hokej

II wojna �wiatowa

kosmos

(zdj�cie ilustracyjne) Tury�ci filmuj� wn�trze grobowca kr�la Tutanchamona w Dolinie Kr�l�w w Luksorze, Egipt, 4 listopada 2022 r. Egipt �wi�tuje 100. rocznic� odkrycia grobu Tutanchamona 4 listopada 1922 r. przez brytyjskiego archeologa Howard Carter i jego zesp�.

Od�amki chi�skiej rakiety nad Hiszpani�. Zamkni�to przestrze� powietrzn�

�wiat

Emilia Bromber

Hiszpania tymczasowo zamkn�a przestrze� powietrzn� na p�nocnym wschodzie kraju w zwi�zku z zagro�eniem upadku od�amk�w chi�skiej rakiety kosmicznej.

04.11.2022 | 11:14

Chiny

Hiszpania

kosmos

31.10.2022 Start chi�skiej rakiety Long March-5B Y4

Jak trudno b�dzie znale�� drug� Ziemi�?

kosmos

Kamil Deresz

Astronomowie zgromadzeni na Kongresie Europlanet w hiszpa�skiej Granadzie og�osili wyniki modelowania dotycz�ce istnienia w Kosmosie planet podobnych do Ziemi.

03.11.2022 | 17:24

astronomia

nauka

Ziemia widziana przez astronaut�w z ksi�ycowej misji Apollo 11

Diabelskie szpony Filar�w Stworzenia. Teleskop Webba straszy w Halloween

kosmos

Piotr Cie�li�ski

S�ynne Filary Stworzenia - kolumny zimnego wodoru w Mg�awicy Orze� oddalonej od nas o 6,5 tys. lat �wietlnych - widziane przez teleskop Weeba w �redniej podczerwieni ujawniaj� swoj� mroczn� posta�. Niczym doktor Jekyll, kt�ry noc� zamienia si� w...

31.10.2022 | 16:00

kosmiczny teleskop hubble'a

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba

mg�awice

nauka

Kosmiczny Teleskop Webba na Halloween. Filary Stworzenia w Mg�awicy Or�a na zdj�ciu w �redniej podczerwieni kamery MIRI teleskopu Webba