Wyszukiwanie po tagu - Gazeta Wyborcza

�egnamy si� (ale i witamy)

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Kiedy s�ysz�, �e ka�dy koniec jest nowym pocz�tkiem, przychodzi mi do g�owy wst�ga M�biusa. August M�bius ma na koncie wiele odkry� z zakresu matematyki i astronomii. A jego wst�ga to fascynuj�cy tw�r - w zasadzie jest dwuwymiarow� powierzchni�, ale...

11.10.2016 | 00:05

Owady id� spa�. Witamy si�

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Dlaczego nie ma owad�w wielko�ci krowy? A jakie by�y najwi�ksze?

05.10.2016 | 00:05

Palc�w pi��. Witamy si�

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Rzecz taka oczywista, ale konsekwencje ogromne. Dlaczego mamy akurat pi�� palc�w? Gdyby�my mieli ich sze��, nie pos�ugiwaliby�my si� systemem dziesi�tnym, lecz dwunastkowym

27.09.2016 | 00:05

Skrzyd�a nietoperza wykszta�ci�y si� z przedramienia, ramienia i wyd�u�onych palc�w przedniej ko�czyny - wszystkich z wyj�tkiem kciuka. Skrzyd�a spina b�ona lotna ci�gn�ca si� a� do tylnych ko�czyn

P�dziwiatr? �aden stru� z tej kukawki. Witamy si�

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Kto nie zna Kr�lika Bugsa, kojota czy strusia P�dziwiatra? Wszyscy znamy. K�opot w tym, �e o ile kr�lik to kr�lik, a kojot to kojot, o tyle ptak p�dz�cy po pustyni to �aden stru�

20.09.2016 | 00:05

ptaki

Kukawka kalifornijska jest nielotem z rodziny kuku�kowatych. Mo�e biega� z pr�dko�ci� nawet ponad 40 km na godz.

�uski jak j�zyki. Witamy si�

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

�uskowce to do�� dziwne zwierz�ta. Trudno jednak, by nie by� dziwny kto�, kogo pokrywaj� paznokcie. No dobra, mo�e nie ca�kiem paznokcie, ale �uski - zrobione jednak dok�adnie z takiej paznokciowej keratyny.

13.09.2016 | 00:05

Wysokim by� (nie jest wcale dobrze)

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Jakim� tajemniczym atawizmem ewolucyjnym jest nasza s�abo�� do ludzi wysokich.

06.09.2016 | 00:06

Gimnastyczka Ragan Smith (137 cm) i koszykarz DeAndre Jordan (211 cm) pozuj� na igrzyskach w Rio de Janeiro

Okratek australijski, czyli czerwone macki obcego w lesie

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

W�a�nie teraz mo�na napotka� go w lasach. Najbardziej prawdopodobne spotkanie z nim mo�e nast�pi� w okolicach Bi�goraja.

30.08.2016 | 00:06

Okratek australijski - egzotyczny grzyb, na kt�ry mo�na si� natkn�� w naszym lesie

Widzieli�cie t�czowe g�ry?

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Kto szuka� t�czy na niebie? Warto poszuka� jej te� na ziemi. Zdj�cie na g�rze to - wbrew pozorom - nie fotomonta�

23.08.2016 | 00:07

Chi�ski park geologiczny Zhangye Danxia Landform

�wiat pod powierzchni�. Witamy si�

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Niedoskona�o�� naszych zmys��w sprawia, �e ignorujemy ogromne obszary �wiata. Tymczasem na owym niewidzialnym dla nas poziomie toczy si� skomplikowane r�wnoleg�e �ycie.

16.08.2016 | 00:05

Kreda tablicowa pod mikroskopem. Tak, taka jak w szkole albo do rysowania po chodniku. Szacunek dla skamienia�o�ci!

Przechytrzy� �mier�

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Znalaz�em spos�b na zmartwychwstanie! - og�osi� Robert E. Cornish, badacz z University of California. By�y lata 30. XX w.

09.08.2016 | 00:05

Smak w ustach i... nogach

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Przeci�tnie w ustach doros�ego cz�owieka znajduje si� do 10 tys. kubk�w smakowych - g��wnie na j�zyku, cho� r�wnie� na podniebieniu, w gardle i na migda�kach.

02.08.2016 | 00:00

Tak wygl�da ludzki j�zyk pod mikroskopem. Te szpiczaste wypuk�o�ci to brodawki...

Planety Uk�adu S�onecznego - jak ich szuka�? Witamy si�

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

W przekonaniu XVIII-wiecznych uczonych Uk�ad S�oneczny by� jedynym systemem planetarnym we Wszech�wiecie. Dzi� wiemy z pewno�ci�, �e wcale tak nie jest

26.07.2016 | 00:05

uk�ad s�oneczny

Odleg�o�ci. Jak daleko jest daleko?

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Najdalszy �lad ludzko�ci to dzi� z pewno�ci� sonda Voyager 1

19.07.2016 | 00:05

Umarlaki i krople krwi

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Wystawa� ze �ci�ki i robi� naprawd� piorunuj�ce wra�enie. Niczym r�ka nieboszczyka z p�ytkiego grobu wyci�ga� szponiaste, blade palce spomi�dzy mchu

12.07.2016 | 00:05

Pr�chnilec maczugowaty (Xylaria polymorpha)

Idzie burza! Co robi�?

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Ciemne chmury, duszne powietrze, widoczne w oddali b�yskawice oraz odg�osy grzmot�w. Idzie burza. Jak powinni�my si� zachowa�? Wszystko zale�y od sytuacji i miejsca, w kt�rym si� znajdujemy.

05.07.2016 | 00:05

Upa�y - jak si� sch�odzi�?

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Mamy lato i upa�y. Jak si� sch�odzi�? Wszystko zale�y od tego, jak bardzo jeste� zdesperowany

28.06.2016 | 00:05

upa�

Dwie po��wki cz�owieka

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Przyjrzymy si� sobie. Cho� wydajemy si� w miar� symetryczni, dwie te same po��wki naszej twarzy z�o�one ze sob� ujawni�, jak bardzo s� r�ne. A w �rodku?

21.06.2016 | 00:07

Wszyscy jeste�my astronomami

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Jak zacz�� patrze� w gwiazdy? Praktyczny przewodnik na wakacje

20.06.2016 | 23:59

Gdyby tak si� urwa� od wszystkiego

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Chcia�oby si� czasem urwa� od tego wszystkiego i pomkn�� gdzie� w przestrze� kosmiczn�! Tylko �e... to wcale nie tak �atwo.

14.06.2016 | 00:00

Co nas przyci�ga?

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Je�li my�lisz, �e grawitacja tylko nam przeszkadza, twardo trzymaj�c nas przy Ziemi i nadaj�c niezno�ny ci�ar naszym cia�om, to si� grubo mylisz. Jakie z niej po�ytki? Cho�by taki, �e dzi�ki niej potrafimy wykrywa� planety.

07.06.2016 | 00:00

Czyje jest niebo?

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Popatrz w g�r�! Czy niebo do kogo� nale�y? To zale�y, co uznamy za niebo.

31.05.2016 | 00:00

Barwy ognia

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Cz�owiek jest jedyn� istot� na Ziemi, kt�ra nauczy�a si� kontrolowa� ogie� i wykorzystywa� go na w�asny u�ytek. Jeszcze zanim ludzie go ujarzmili, otaczali go nabo�n� czci� - zwyczaj ten zostawi� �lady w wielu religiach. W staro�ytnym Rzymie...

24.05.2016 | 00:00

Nieparzyste stonogi

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Stonogi bywaj� natchnieniem poet�w, k�opot tylko w tym, �e... nie istniej�

17.05.2016 | 00:00

Jeste�my na Ziemi przez chwil�

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Niekt�rzy geolodzy twierdz�, �e zmiany, jakie cz�owiek wprowadzi� w ekosystemie planety, uprawniaj� do nazwania aktualnej epoki antropocenem.

10.05.2016 | 00:00

Zapal sobie ogie�

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Sp�r o to kiedy cz�owiek ujarzmi� ogie� wci�� trwa. Bez wzgl�du na to czy by�o to dwa miliony lat temu czy 300 tys. lat temu, mi�o dzi� grza� si� przy kominku...

26.04.2016 | 00:00

Nie�le grzeje

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Jest, jest, wreszcie wr�ci�o! �wieci jakby mocniej i grzeje. S�o�ce. Oczywi�cie jego ciep�ota to z�udne wra�enie.

19.04.2016 | 00:00

Jak �y� d�ugo

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Z ka�d� dekad� przewaga kobiet jest coraz bardziej widoczna: nie tylko w ich liczebno�ci, ale te� w wygl�dzie.

12.04.2016 | 00:00

Wie�a Babel

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Dzi� na �wiecie istnieje ok. 7 tys. j�zyk�w. Wielu naukowc�w uwa�a, �e ich wielo�� wskazuje na to, i� cz�owiek wytworzy� j�zyk w wielu punktach �wiata i w r�nym czasie

05.04.2016 | 00:05

Mo�e herbaty?

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Jak zrobi� herbat�? G�upie pytanie! Wystarczy herbaciane li�cie zala� wrz�tkiem. Spr�bujcie jednak dokona� tego na Mount Evere�cie.

29.03.2016 | 00:00

Jajowy z�b

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Ma�o kto wie, �e ogromna wi�kszo�� istot jajorodnych (w tym ptaki, w�e i stekowce) posiada z�b jajowy, kt�ry pozwala im przebi� skorup� jajka i si� uwolni�.

22.03.2016 | 00:00

O jasny szlag!

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Co to znaczy, �e szlag kogo� trafi�? Musi by� to niez�e doznanie, je�li przyjmiemy, �e chodzi o piorun. Niewiele os�b prze�ywa pora�enie piorunem. W ko�cu ca�y nasz organizm dzia�a na pr�d.

15.03.2016 | 00:05

Wszystko z jaja

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Idzie wiosna, ptaki wracaj�, za chwil� b�dziemy zn�w malowa� jajka na Wielkanoc. Dlatego kiedy stan�am przed lad� ch�odnicz� z jajkami w moim osiedlowym sklepie, odda�am si� ovarystycznej naukowej refleksji.

08.03.2016 | 00:05

Wielki wiosenny powr�t

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

Podobno wracaj� ju� bociany. Cieszycie si�? Podobno na trasach powrot�w panuje niez�y �cisk. T� sam� drog� leci naraz kilkaset tysi�cy r�nych ptak�w. Mo�e maj� r�ne wysoko�ci przelotowe?

01.03.2016 | 00:05

�y� si� chce! D�ugo i zdrowo

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak, redaktor naczelna

�rednia oczekiwana d�ugo�� ycia nowo narodzonego statystycznego mieszka�ca Ziemi wzros�a

23.02.2016 | 00:06

U�miech, prosz�

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Rejony m�zgu zwi�zane z rozumieniem �art�w starzej� si� najszybciej. Dlatego na staro�� humor nam si� przyt�pia

16.02.2016 | 00:05

Jak wykurzy� kurz?

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Dlaczego tyle kurzu zbiera si� w �azience? Mo�na to zrozumie�, je�li zdamy sobie spraw�, z czego tak naprawd� sk�ada si� kurz.

09.02.2016 | 00:00

Pod w�os

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Je�li rano doprowadzanie fryzury do stanu u�ywalno�ci wyprowadza ci� z r�wnowagi, pomy�l tylko - to ewenement. Spo�r�d wszystkich zwierz�t jedynie w� pi�mowy i cz�owiek maj� w�osy, kt�re nigdy nie przestaj� rosn��.

02.02.2016 | 00:05

Troch� energii

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Brak wam czasem energii? Och, �wietnie to rozumiem! Cho� jak zwykle radz� spojrze� na problem z punktu widzenia naukowego

26.01.2016 | 00:07

Bez b�lu, z woni� fio�k�w

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Za odczuwanie b�lu odpowiada skomplikowany mechanizm. Ogromn� rol� odgrywaj� w nim nasze emocje i nastawienie.

19.01.2016 | 00:00

Oferujemy intryguj�c� mieszank� naukow�. Cz�stujcie si�!

Nauka dla ka�dego

Olga Wo�niak (redaktor naczelna)

Czy nale�y ufa� w�asnym oczom? O ile nasz wzrok jest doskonalszy (a mo�e wcale nie) w por�wnaniu z kamerami i obiektywami, kt�rych mo�liwo�ci robi� si� coraz bardziej wy�rubowane?

12.01.2016 | 00:00