Skąd się w naszym języku wzięły warianty pełny - pełen, godny - godzien, do których można także dołączyć pary zdrowy - zdrów, wesoły - wesół, żywy - żyw, gotowy - gotów?
Niech wrócą do obiegu komunikacyjnego takie określenia, jak: trudny, trudno, poważny, niełatwy, niełatwo, skomplikowany, nieprosty, nieprosto.
Nawet rozkaźnikowe "biegiem!" zamieniamy ostatnio na "biegusiem!", co dokumentuje jedna z reklam
Mickiewicz wymyślił imię Grażyna, Słowacki - imię Kordian, chciejstwo było pomysłem Wańkowicza. Satyryk Jan Tadeusz Stanisławski - wszedł do historii języka z "to by było na tyle"
Tylko o dużych literach mówię przez całe życie, tylko o dużych literach mówiło się w moich czasach szkolnych
List prof. Jana Miodka do Adriana Góreckiego, założyciela pierwszego w Polsce śląskiego biura tłumaczeń
W lidzie jednego z wywiadów "Wyborczej", czyli w jego wprowadzającym akapicie, czytam: "Wznoszenie kościoła było najbardziej społecznym rodzajem budowy w Polsce. Gromadzenie środków, zarządzanie talentami, organizacja budowy - prawdziwe know-how dla...
Współczesne słowniki opatrują polewkę kwalifikatorem przestarzałości i znaczeniem "zupa otrzymywana przez rozprowadzenie, rozpuszczenie czegoś, np. mąki, żółtka w płynie (w winie, w wodzie, w wywarze z czegoś)". A skąd "Nowe życie polewki"?
W jednym z felietonów czytam: ?Z temperamentem gimbazy napisał: Nigdy nie będziesz w podziemiu. Ja jestem w podziemiu od urodzenia?.
Gdyby popularność słowa "fascynat" wzrastała, mogłoby dojść w naszym języku do korzystniejszej sytuacji komunikacyjnej.
"Chodzi o narzucenie takiej agendy całej kampanii" - przeczytałem przed wyborami w jednej z gazet, przekonując się dowodnie, że agenda robi w polszczyźnie karierę i zaczyna być używana w coraz bardziej niespotykanych kontekstach.
W jednym z programów radiowych słyszę: "Mamy tak wspaniały format jak Trójkąt Weimarski". W innym, informacyjnym: "Dotychczasowy format rozmów jest wystarczający".
Bardzo ciekawy jest kształt tego nowego słowa, określającego urodzonych w latach 1980-2000.
Trener jednego z zespołów piłkarskich - czytam w "Wyborczej" - przed meczem z teoretycznie silniejszym przeciwnikiem mówi, że "nie widzi nad swoją drużyną szklanego sufitu".
Do wyrazów modnych, odbieranych jako słowa lepsze, szczególnie atrakcyjne w tekstach oficjalnych, a błędnie używanych, należy forma pełen.
O to fragment wywiadu z Małgorzatą Szumowską: ?Nie zamierzam już więcej kręcić sierioznych, pojękujących filmów o trudnej relacji córki z tatusiem i mamusią?.
Namawiając do większej powściągliwości wobec złożonego czasownika "mieć miejsce", zapewniam od lat rodaków o przydatności w naszym języku wyrażenia "w międzyczasie".
We "Wspomnieniach (lwowskich i innych)" Stanisława Hartmana, wydanych niedawno przez Instytut Matematyczny Uniwersytetu Wrocławskiego, czytam na stronie 34: "Przed wojną znałem ukraiński tyle co z Sienkiewicza. Wiedziałem, że stamtąd i przez niego...
Któregoś wieczoru - jakby się umówili - wszyscy telewidzowie, którzy dodzwonili się do "Szkła kontaktowego", kończyli rozmowę frazą: "To na tyle".
W pewnym szkicu popularnonaukowym znajduję takie oto dwa fragmenty: "Według tej koncepcji, zwanej hipotezą upośledzenia (handicapu), samica wybiera nie samca, ale jego geny"; "Rozsądek podpowiada, by wybrać tego, który tego dokonał pomimo...
Kiedy jako kilkuletnie dziecko usłyszałem fragment "Żurawia i czapli" Jana Brzechwy: "Pan na męża? - Po co pan się nadweręża?", brzmienie nadweręża - z "e" - odebrałem jako sztuczne, na siłę dopasowane pod względem rymu do męża.
Łaciński wyraz 'precarius' znaczył tyle, co "wyproszony, dany z łaski". Od niego pochodziło 'prekarium' - "w średniowieczu, także w średniowiecznej Polsce, nadanie ziemi chłopom przez możnego pana lub instytucję kościelną w zamian za czynsz i...
Z czasów dzieciństwa przypominam sobie wyjątkowej łagodności ciotkę, która czasem - wyprowadzona przez nas, dzieci, z równowagi - potrafiła krzyknąć: wy piołuny!, uciekając w ten sposób przed nie do przyjęcia dla niej piorunami, pierunami.
Kiedy w sobotę 11 października 2014 roku nasi piłkarze sensacyjnie pokonali mistrzów świata Niemców 2:0, poniedziałkowa "Gazeta Wyborcza" poinformowała o tym czytelników nagłówkiem "Szczęsna sobota".
"Putin nas ograł. Putinowska Rosja nigdy nie będzie traktowała Polski jak równorzędnego partnera" - czytam w "Gazecie Wyborczej" z 29-30 listopada 2014, wiele razy zetknąłem się też z nagłówkiem "Wałęsa ograł Jelcyna" związanym treściowo z...
Tytułowe słowo dzisiejszego odcinka jest, oczywiście, zdrobnieniem od fotki , będącej z kolei potocznym wariantem dłuższej o dwie sylaby fotografii. Brzmieniowy odcień czułości tkwiący w foci porównywalny jest do budzącej pozytywne skojarzenia...
Przed kilkoma tygodniami kupiłem śruby dedykowane do tego typu ścian, a formuły typu pieniądze te będą dedykowane na budowę nowego obiektu stają się coraz powszechniejsze w codziennym obiegu komunikacyjnym.
Przed paroma dniami dobiegła w tramwaju do moich uszu opowieść pewnej starszej pani o ukochanym kocie, który każdego ranka - po nocnych harcach poza domem - przychodzi do gospodarzy, aby się pomiziać, czyli ?popieścić?.
Prof. Jan Miodek na ratunek tym, którzy używają nowych technologii, ale nie zawsze wiedzą, jak używać... języka polskiego
Problemy pisowniane zawsze budziły spore emocje. Wiązać je trzeba przede wszystkim z silnie utrwalonym w naszym społeczeństwie mitem o wyjątkowej trudności polskiej ortografii, którego stereotypową miarą w narodowych dyskusjach są, oczywiście, pary...
Copyright © Agora SA