Niezwykła kolekcja Baczyńskiego: rękopisy, rysunki, listy

POLONA.PL

1 z 18

Krzysztof Kamil Baczyński urodził się 94 lata temu - 22 stycznia 1921 r. Zmarł - 4 sierpnia 1944 r. w Warszawie, biorąc udziałw powstaniu.
Od śmierci poety minęło więc 70 lat, a to oznacza, że jego dorobek przestaje być chroniony majątkowymi prawami autorskimi i przechodzi do domeny publicznej. W związku z tym Polona - portal stanowiący cyfrowe "ramię" Biblioteki Narodowej - przygotowała unikalną kolekcję poświęconą Baczyńskiemu.

POLONA.PL

2 z 18

- To wyjątkowa sytuacja, bo mamy tu całe życie poety, od dzieciństwa po ostatnie dni jego życia - mówi Łukasz Kozak, redaktor Polony.

Powyżej - "portreciki ukochanego naszego psa Dana". To właśnie Danowi poeta poświęcił wiersz "Z psem".

POLONA.PL

3 z 18

Rękopisy, rysunki, korespondencję Baczyńskiego zebrała jego matka. Zbiór znalazł się potem w Bibliotece Narodowej. Przez lata - aż do dziś - były znane tylko specjalistom mającym dostęp do magazynu zbiorów specjalnych Biblioteki Narodowej.

Powyżej - okładka poematu "Serce jak obłok" (1941)

POLONA.PL

4 z 18

- W Polonie prezentujemy właściwie wszystko, co zostało po Baczyńskim. Pojedyncze rzeczy znajdują się w rękach prywatnych - wyjaśnia Łukasz Kozak.

Powyżej - poemat "Serce jak obłok" dedykacja dla żony Basi oraz karta tytułowa

POLONA.PL

5 z 18

Zespół Polony digitalizację zaczął pod koniec zeszłego roku. Kozak: - Ze względu na krótkie życie poety kolekcja jest niewielka, więc nie była to najbardziej pracochłonna z naszych kolekcji. Więcej czasu potrzebowali pracownicy Zakład Rękopisów Biblioteki Narodowej na rzetelne opisanie zbiorów.

Powyżej - poemat "Serce jak obłok"

POLONA.PL

6 z 18

Największe wrażenie w kolekcji robią chyba rysunki i obrazki Baczyńskiego.

POLONA.PL

7 z 18

W dziecięcej i młodzieńczej twórczości plastycznej dominują klimaty baśniowe.

POLONA.PL

8 z 18

Baczyński chętnie wykonywał także okładki do swoich ulubionych książek - a potem także do własnych dzieł.

POLONA.PL

9 z 18

Okładka i ilustracje do "Ballady o trzech królach"

POLONA.PL

10 z 18

Młody artysta nie tylko rysował, ale także malował. W Polonie znajdziemy wiele jego akwarelowych obrazków. Ten pochodzi z 1933 r.

POLONA.PL

11 z 18

Ilustracje, rysunki i obrazki pozwalają też zaobserwować, jak Baczyński dojrzewa i jak świat wokół niego robi się coraz bardziej mroczny.

POLONA.PL

12 z 18

- Skany w Polonie są wykonane w najwyższej jakości - mówi Kozak. - Można więc je przedrukowywać, można powiesić je jako grafikę na ścianie. Albo np. wykorzystać w filmie animowanym.

POLONA.PL

13 z 18

O tym, że Baczyński miał nieprzeciętny talent plastyczny, przekonują choćby dwa rysunki utrzymane w nieco Schulzowskim duchu: "Labirynt miasta" (1940)...

POLONA.PL

14 z 18

...oraz "Pokolenie" (1940).

POLONA.PL

15 z 18

Jeden z najbardziej poruszających rękopisów w kolekcji - ilustrowany akwarelkami tomik "W żalu najczystszym" podarowany żonie Basi w dniu ślubu (czerwiec 1942 r.)

POLONA.PL

16 z 18

Kolekcja Polony umożliwia też zapoznanie się z mniej znanymi wierszami Baczyńskiego, np. młodzieńczymi (jak powyżej, z 1938 r.). - Jest też kilka wierszy, które przez lata były często pomijane, a które akcentują żydowskie pochodzenie poety - podkreśla Łukasz Kozak. - Znajdziemy tu także właściwie nieznaną prozę. To twórczość ocierająca się o tematykę baśniową.

POLONA.PL

17 z 18

Badacze życia i twórczości Baczyńskiego mają wreszcie dostęp do największych rarytasów - "Kodeksu 39/42", "42/44" i "43/44". To zeszyty, w których poeta zapisywał swoje wiersze - podstawowe źródło jego poezji. Tylko nieliczne z nich ukazały się w podziemiu - te druki także można zobaczyć w kolekcji Polony.

POLONA.PL

18 z 18

W kolekcji możemy także sprawdzić, o czym do rodziców pisał młody Kamil. Na przykład z wakacji w Jugosławii na przełomie czerwca i lipca 1937 r. Cała kolekcja poświęcona Krzysztofowi Kamilowi Baczyńskiemu do obejrzenia tutaj: http://polona.pl/search/collection/30212833/.
Tam także można poszperać w innych kolekcjach. W ostatnich miesiącach zespół Polony prezentował dorobek i pamiątki po m.in. Tadeuszu Boyu-Żeleńskim, Januszu Korczaku czy Bronisławie Piłsudskim, o klasykach w rodzaju Mickiewicza, Słowackiego czy Kochanowskiego nie wspominając.
- Baczyński jest najważniejszym polskim twórcą, którego dzieła trafiły 1 stycznia 2015 r. do domeny publicznej - mówi Kozak. - W tym roku zajmiemy się także innymi autorami zmarłymi, zazwyczaj w tragicznych okolicznościach, w 1944 r.: Tadeuszem Gajcym, Tadeuszem Zielińskim, Leonem Chwistkiem czy Marią Rodziewiczówną.