Czas, by zrabowane dzieła sztuki z krajów kolonialnych pokazywać w miejscu ich powstania, a nie w British Museum czy w Niemczech. I tu pojawia się kluczowe pytanie: komu je zwracać?
Choć zwierzchnikiem szkół był Kościół, na program nauczania miały wpływ rady miejskie, które je współfinansowały.
Trzy lata przed śmiercią Zygmunt August przeprowadził swój najważniejszy projekt polityczny - unię polsko-litewską. Miała ochronić Koronę i Litwę przed Moskwą. Nie ochroniła. 450 lat temu zmarł ostatni Jagiellon na polskim tronie.
W średniowieczu pielgrzymi masowo podążali do Rzymu, a szczególnie chętnie czynili to w latach jubileuszowych. W XV w., chcąc uzyskać odpust zupełny, trzeba było odwiedzić bazyliki św. Piotra, św. Pawła za Murami, św. Jana na Lateranie, Matki Bożej...
Dwór burgundzki otaczał się niewiarygodnym luksusem, moda na sztukę panowała wśród bogatych mieszczan, a Brugia stanowiła tak potężny ośrodek eksportu dzieł sztuki, że nawet państwa włoskie miały z nią ujemny bilans handlowy. Rozmowa z prof. Antonim...
Husarze nie byli w stanie przejść hiszpańskich kozłów. Dla polskiej jazdy była to przeszkoda trudniejsza niż ostrzał z muszkietów.
W finale wielu przedstawień główni bohaterowie - także kochankowie - często popełniają seppuku i umierają z godnością. To w Japonii jest uznawane za dobre zakończenie. Rozmowa z dr Igą Rutkowską
W okresie Starego Państwa Egipcjanie zaczęli wkładać do grobów "konserwy" - zmumifikowane kaczki i gęsi w glinianych lub kamiennych pojemnikach w kształcie przypominającym ciało ptaka. Zmarłemu w życiu wiecznym niczego nie mogło zabraknąć. Rozmowa z...
Choć ubiór áo dai, czyli długa suknia, nie ma nawet stu lat i wymyślili go malarze wykształceni w duchu francuskiego modernizmu dla Wietnamczyków jest dziś symbolem przywiązania do tradycji.
Istnieje niezbyt przyjemny dla Ukrainy nurt w historiografii polskiej, według którego cywilizacja w Galicji zaczyna się wraz z Polakami i katolicyzmem. Wokół tego regionu narastają wzajemnie wykluczające się mity narodowe. Zawsze jest polska i...
Mimo wielu biegunek, bólów brzucha, gorączki Anna raczej nigdy nie widziała lekarza, bo do XV w. na ziemiach polskich prawie ich nie było.
"Triady bogów czczono w większości ośrodków religijnych - np. w Memfis, Tebach i Assuanie. Byli to zawsze rodzice i dziecko: syn albo córka, tak jak Ozyrys, Izyda i Horus. Trójka symbolizowała pełnię, która dawała możliwość stworzenia nowego...
Uważano, że wielkie obrazy historyczne wymagają intelektu, więc mogli je malować wyłącznie mężczyźni. Dla kobiet rezerwowano portrety, bo nie wymagały kreatywności, jedynie empatii. Rozmowa z Joanną Dobkowską-Kubacką
Szlachcic dla chłopa był drapieżnikiem. Długo traktował go nie jak człowieka, ale wyłącznie jako siłę roboczą. Zmieniło się to dopiero po 1831 r., kiedy stało się jasne, że bez wsi nie da się odzyskać niepodległości. Rozmowa z Włodzimierzem...
Urzędnikiem może zostać każdy, bez względu na pochodzenie, jeśli jest odpowiednio zdolny i może przysłużyć się państwu. Gdzie? W Chinach. Kiedy? Dwa i pół tysiąca lat temu. Rozmowa z sinologiem Marcinem Jacobym
Według prawa obowiązującego plemiona germańskie, jeżeli na wiecu wykluczono kogoś ze wspólnoty, to palono jego dom i nikt nie mógł go przyjąć na nocleg, nawet najbliższa rodzina. Każdy mógł go zabić bezkarnie, był traktowany jak wilk, na którego...
W kontekście obchodów stulecia niepodległości można - oczywiście z całą ostrożnością - porównać kult marszałka Piłsudskiego z pośmiertną legendą Chrobrego. Przecież jego czasy to okres prawdziwej chwały i sławy oręża polskiego. A rok 1018 to...
Przebrani za nędzarzy wyciągali ręce po jałmużnę, a gdy pobożny emir sięgał po monetę - wyciągali z rękawa sztylet i zadawali cios. Ochrona natychmiast roznosiła ich na mieczach, ale nie próbowali się bronić - ich religijnym imperatywem była utrata...
W Ewangeliach nie można przeczytać, w jakim punkcie Betlejem doszło do narodzin Jezusa, gdzie stała owa "stajenka", o której pisze ewangelista Łukasz. Z historyczką Krystyną Stebnicką rozmawia Beata Janowska.
Jan Kalwin to musiał być okropny w pożyciu człowiek. Nie zaznał szczęścia rodzinnego, żona mu zmarła, jedyne dziecko też, cierpiał na zespół jelita drażliwego i kamicę nerkową. Udręczony bólem, codziennie rano siadał do pisania komentarza do Biblii....
Holendrzy i Włosi odkopali w Nubii interesujące kościoły, ale nie tej miary co Faras. Dlatego Sudańczycy zaproponowali prof. Michałowskiemu wybór miejsca na kolejną misję. Postawił na Dongolę, stolicę chrześcijańskiego Królestwa Nubii. Prowadzimy...
Kedyw Egiptu Ismail Pasza wydał fortunę na modernizację Kairu na wzór europejski. Zaciągniętych przez niego pożyczek kraj nie był jednak w stanie spłacić, na czym skorzystali Brytyjczycy, odkupując od niego w 1875 r. po korzystnej cenie akcje Kanału...
Kopuła katedry Santa Maria del Fiore powstała w wyniku współpracy wszystkich mieszkańców Florencji. Klany regularnie walczyły ze sobą, krew płynęła ulicami, a ta budowa przez prawie 30 lat łączyła wszystkich. Z dr hab. Barbarą Arciszewską*,...
Wystarczyło 20 cm i spod piasku ukazał się namalowany na ścianie fragment korony, a potem oliwkowa twarz z rzadką brodą. Później kolejna korona, którą władca trzymał w ręku, i wreszcie niesamowite berło namalowane żółtą farbą, bo najpewniej było...
Zgodnie z Koranem przeciętny mężczyzna mógł mieć cztery żony, ale każdej musiał zapewnić taki sam status materialny: tej samej wartości mieszkanie, zestaw mebli, biżuterię. Haremem rządziła pani, a nie pan domu. Model rodziny, w którym matka jest...
Mieszko I zamykał ziemie przed obcymi, a Chrobry je otworzył i wpuścił cudzoziemców do swojego państwa. Część z nich nawet się tam osiedliła - skandynawskie groby odkryto na zachodzie Wielkopolski. Z profesorem Przemysławem Urbańczykiem rozmawia...
Gdy podczas wojen husyckich w Czechach spotykali się dwaj wojownicy i jeden pytał: "Pod iloma postaciami, bracie, przyjmujesz komunię?", to jeśli drugi odpowiedział: "Pod dwiema" - ściskali się. Ale jeśli twierdził, że pod jedną - walczyli. Komunia...
Gall Anonim miał sławić Bolesława Krzywoustego, ale w rzeczywistości nie zawsze go chwalił, a nawet starał się go wychowywać. Kiedy książę po kryjomu zaatakował broniony przez pogańskich Pomorzan Wyszogród, kronikarz kąśliwie stwierdził, że zginęło...
Norymberga leżała na przecięciu najważniejszych szlaków kupieckich, ale w okolicy nieurodzajnej, więc aby przeżyć, miejscowi musieli wykazywać się niezwykłą aktywnością i zdolnościami. Mówiło się: "Sprytny jak norymberczyk", "Zręczny niczym...
Sinana, żyjącego na przełomie XV i XVI w. nadwornego architekta sułtanów imperium osmańskiego, porównuje się do Michała Anioła. Zachowało się około 200 zaprojektowanych przez niego budowli, w tym wielkie meczety sułtańskie - Szehzade i Sulejmanije w...
Siedemset lat temu przyszedł na świat Karol IV Luksemburski, władca, który położył podwaliny pod świetność Pragi. To on kazał wybudować most, jedno z największych przedsięwzięć inżynieryjnych epoki, używany i podziwiany do dziś, to on założył...
Dwór burgundzki otaczał się niewiarygodnym luksusem, moda na sztukę panowała wśród bogatych mieszczan, a Brugia stanowiła tak potężny ośrodek eksportu dzieł sztuki, że nawet państwa włoskie miały z nią ujemny bilans handlowy
Około 1825 r. "zniesiony" w trakcie rewolucji francuskiej gorset powrócił i na prawie sto lat stał się koniecznym oraz niewygodnym elementem garderoby. Panowie też nosili gorsety. Żeby mieć lepszą sylwetkę, ukryć brzuch i - jak się wtedy uważało -...
Ok. 1825 r. ?zniesiony? w trakcie rewolucji francuskiej gorset powrócił i na prawie sto lat stał się koniecznym oraz niewygodnym elementem garderoby. Panowie też nosili gorsety.
Audiencja u cesarza była teatrem. Na podnośniku stał tron, który w zależności od rangi poselstwa maszyneria podnosiła lub obniżała. Poseł odpowiadał na pytania zadawane przez urzędnika i podczas ceremonii, klęcząc, kilkakrotnie dotykał czołem ziemi....
W pierwszych wiekach drugiego tysiąclecia Zachód - inaczej niż świat muzułmański - nie odrzucił filozofii. To był moment, w którym zdecydowały się losy obu cywilizacji.
Pielgrzymki do Jerozolimy cieszyły się w średniowieczu ogromnym zainteresowaniem. Podróżowało się za pośrednictwem Wenecjan, którzy stworzyli potężny przemysł pielgrzymkowy kontrolowany przez władze Republiki Weneckiej.
Znamy go jako najsłynniejszego polskiego kronikarza, a przecież był też intelektualistą, dyplomatą i zręcznym negocjatorem, duchownym, a także - jak by się dziś powiedziało - menedżerem, który z wielką wprawą i sukcesami zarządzał powierzonym sobie...
Była osobą z wielkim rozmachem i wyobraźnią, a jednocześnie kobietą z krwi i kości - i tak samodzielną, że po śmierci swych mężów, królów, pozostałą część życia spędziła w konkubinacie z ukochanym mężczyzną. A był to początek XIV w.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
