Obalamy mity o in vitro. Słowa polityków prawicy komentuje lekarz

"Nie jesteśmy w stanie przyłożyć ręki do uchwały, która daje szansę jednemu istnieniu kosztem innych istnień ludzkich".

"Dziś mówi się o tym, że pierwsze dziecko z in vitro ma 39 lat. Nie dodaje się, że to pierwsze dziecko, które przeżyło. W istocie pierwsze dziecko z in vitro nie przeżyło. Miało tyle wad, że zostało zabite".

Odpowiedź eksperta:

Sugestia, jakoby w procedurze zapłodnienia pozaustrojowego jedno dziecko przeżywało kosztem innych istnień, jest zwyczajnie nieprawdziwa. Etycznie szkodliwa, bo obliczona na wywołanie poczucia winy u tych spośród nas, którzy się dzięki tej metodzie urodzili. W trakcie leczenia niepłodności metodą in vitro nigdy nie ?poświęca się? jednych zarodków, by dać szansę innym. W polskim porządku prawnym działanie na szkodę zarodków jest zabronione i obłożone sankcjami karnymi.

Wady wrodzone występują z podobną częstością u dzieci poczętych naturalnie i metodą in vitro. I powiedzmy to od razu: ta częstość w obu populacjach jest mała. Zdarza się jednak tu i tu, że wady rozwojowe u płodu są tak ciężkie, że nie poddają się leczeniu. Zgodnie z obowiązującym prawem rodzice mają prawo do zakończenia takiej ciąży, bez względu na to, czy doszło do niej naturalnie czy metodą in vitro. Każdą decyzję w takiej sytuacji należy uszanować, bo żadna nie jest łatwa. Wypowiedź radnego była tak skonstruowana, by winą za wady płodu obarczyć metodę in vitro. I to jest wstrętne, bo żadnych przesłanek ku temu nie ma.

"Z rzetelnych publikacji naukowych, medycznych wynika, że ogromna większość poczynanych procedurą in vitro dzieci ginie przed narodzeniem lub jest przechowywana w zamrażarkach. Doniesienia naukowe wykazują, że nieliczne dzieci urodzone z tej procedury obciążone są wielokrotnie większym ryzykiem wystąpienia wad wrodzonych".

Odpowiedź eksperta:

Zacznę od końca - 5 mln dzieci urodzonych do 2012 r określa Pan Grelecki mianem ?nieliczne?. Trudno to skomentować, być może Pan Radny zna inną matematykę niż ja. Szacuje się, że w Polsce urodziło się w ciągu ostatnich 30 lat blisko 100 000 dzieci poczętych dzięki zapłodnieniu pozaustrojowemu. Dla mnie to duże liczby. Czy zarodki są przechowywane w stanie zamrożenia? Oczywiście, że tak. Dzięki temu są chronione do czasu ich transferu do macicy. Dzięki temu kobiety nie muszą poddawać się wielokrotnym stymulacjom. Dzięki temu nasi pacjenci mają 2, 3 czasem 4 dzieci po jednej tylko procedurze in vitro. Bez in vitro nie mieliby żadnego. Czy część zarodków obumiera? Tak, tak samo jak zarodki powstające w warunkach naturalnych. Przyczyny są tak samo naturalne, nie związane z in vitro. Natomiast wypowiedź radnego sugeruje, że jest za to odpowiedzialna metoda in vitro, a to nieprawda. W środowisku medycznym przyjęło się, że podając pewne fakty, należy podać ich źródło, powołać się na konkretne badania. Dzięki temu uczestnicy dyskusji mogą zweryfikować jego rzetelność. Samo powoływanie się na nieokreślone "publikacje naukowe, medyczne" raczej ośmiesza.

"Proszę państwa, nie zastanawiacie się nad tym, co się stanie za 20 lat. Jakie będą dzieci tych dzieci? My już się zaczęliśmy bawić w genetykę. Mamy marchewki i truskawki bez smaku. Marchewki pięknie wyglądają. To jest związane z genetyką. Chciałem tylko pokazać, że coś takiego może się stać. Nie wiem czy to dziecko poczęte z in vitro będzie płodne. To jest problem. Ja czytałem trochę i nie ma nigdzie napisane, że jest 100 proc. pewność".

Odpowiedź eksperta:

Wypowiedź radnego pokazuje, na jak niskim poziomie chcą prowadzić dyskusję przeciwnicy metody in vitro. Przygotowując swoją krótką prezentację na posiedzenie Rady Miasta, miałem małą, ale zawsze nadzieję, że zostanie wysłuchana ze zrozumieniem. Jak wyszło - niestety wiadomo. Porównanie dzieci urodzonych dzięki metodzie in vitro do warzyw i owoców po modyfikacjach genetycznych to kuriozum. Pod względem merytorycznym i etycznym, każdym. To, że Pan radny nie wie, czy dzieci po in vitro będą płodne, nie dziwi - dla niego genetyka to truskawki i marchewka. Problem w tym, że osoba o tak szerokich horyzontach decyduje o tym, czy leczenie będzie dostępne dla innych obywateli. Problemem dla Pana Radnego jest, że to, że nie ma 100 proc. pewności co do płodności dzieci po in vitro, ale jednocześnie problemem nie jest to, że z niepłodnością boryka się 20 proc. ludzi w wieku reprodukcyjnym, którzy - o dziwo -  zostali poczęci metodą naturalną? Odnosząc się, choć z niesmakiem, do komentowanej wypowiedzi: my wiemy, że te dzieci będą płodne. Wiemy też to, co jest ważniejsze: że będą. Po prostu - urodzą się, będą żyły, uczyły się, zakładały rodziny. I wiemy, że bez zastosowania in vitro nigdy by się nie urodziły.

"Ja chciałbym zapytać o taką sprawę: czy zgodnie z tą ustawą jest możliwe, żeby nasienie osoby, która zmarła, na przykład przez sto lat było zamrożone, a po stu latach z tego nasienia powstał zarodek? Bo gdyby było to możliwe, to mogłoby dojść do takiej na przykład patologii, że prawnuk byłby bratem czy siostrą przodka. Takie mam techniczne pytanie. Czy to było rozważane na posiedzeniu komisji i czy to jest możliwe?"

Odpowiedź eksperta:

Nie, zgodnie z przepisami ustawy taka sytuacja nie jest możliwa. Ustawa o leczeniu niepłodności jednoznacznie określa warunki na jakich może być utworzony zarodek, a przepisy wykonawcze są tak przygotowane, by zapewnić maksymalną możliwą ochronę i bezpieczeństwo zarodków. Nie ma tu miejsca na fantazjowanie.

"A gdzie tu jest dobro dziecka, które w rękach lekarzy i laborantów staje się przedmiotem? Przedmiotem, który można zamrozić, wylać do kanalizacji, ewentualnie badać, obserwować? Oni w swojej pysze uważają, że mogą zadecydować, że to właśnie ten, a nie inny embrion będzie dalej żyć, będzie implantowany do macicy".

Odpowiedź eksperta:

W tej wypowiedzi pokutuje nieprawdziwe przeświadczenie, że w metodzie in vitro ?poświęca się? jedne zarodki, a innym pozwala żyć. To efekt tego, że przeciwnicy metody in vitro są otwarci tylko na jedną narrację, zgodną z ich światopoglądem. Tymczasem w metodzie zapłodnienia pozaustrojowego nie zabija się i nie niszczy zarodków. To, że część zarodków przestaje się rozwijać z różnych, naturalnych przyczyn, nie jest związane z zastosowaną metodą in vitro. Wśród zarodków, które powstają naturalnie, statystycznie zaledwie 1 na 5 jest prawidłowy, pozostałe obumierają i są wydalane z dróg rodnych. To samo dzieje się w trakcie hodowli w laboratorium. Jedynym grzechem jest tu to, że ten proces widzimy. Żaden rozwijający się zdolny do życia zarodek, nie jest niszczony. To po prostu kłamstwo. Druga sprawa to mrożenie zarodków. Dzięki bardzo zaawansowanym technikom mrożenia, proces tzw. krioprezerwacji nie jest dla zarodków szkodliwy. Zdarza się, że celowo decydujemy się na zamrożenie zarodków po to, by je uratować, w sytuacjach gdy podanie ich do macicy byłoby ryzykowne. Są publikacje, które mówią, że szansa na ciążę jest wyższa, jeśli transferuje się mrożone wcześniej zarodki niż świeżo powstałe (dostępne w PubMed).